Η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων στα δόντια του νεο-Ελληνικού κατεστημένου.

Ανατολή και Δύση.

Πριν από χιλιάδες χρόνια αναπτύχθηκε κατά μήκος των παραλίων της Μικράς Ασίας η οριογραμμή Ανατολής και Δύσης η οποία επέτρεπε διηθούμενη διάχυση των πολιτισμών, υπήρξε τοπικά ασαφής κατά περιόδους, αλλά παρέμενε συμπαγής μέχρι που η Μακεδονική σάρισα την διέρρηξε γιά να φθάσει στην καρδιά της Ανατολής. Τότε τα Ανατολικά πολιτιστικά στοιχεία κατέκλυσαν την Δύση, η Ελληνιστική περιόδος απετέλεσε το τελευταίο κεφάλαιο του αρχαίου Ελληνικού κόσμου, το βιβλίο έκλεισε, πέρασε στη λήθη και εκεί παρέμεινε γιά αιώνες.

Κατά την περί την Αναγέννηση εποχή μία δεύτερη οριογραμμή αναπτυσσόνταν πλέον στα σημεία τριβής Ανατολής και Δύσης, Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και Γαληνοτάτης Δημοκρατίας και σταθεροποιήθηκε κατά μήκος των δυτικών παραλίων της ηπειρωτικής Ελλάδας.  Η πτώση της Γαληνοτάτης έφερε την γέννηση της Επτανήσου Πολιτείας και η Ελληνική επανάσταση, με την συμβολή και των Επτανησίων, την γέννηση του Ελληνικού κράτους. Η Επτάνησος Πολιτεία, σαν γέννημα της Δύσης, έφερε στον κώδικά της τον Δυτικό Ελληνικό πολιτισμό, το Ελληνικό κράτος, σαν γέννημα της Ανατολής, έφερε τον Ανατολικό Ελληνικό Πολιτισμό. Η πλειοψηφία των Επτανησίων ωθούμενη από τις ιδέες του Διαφωτισμού, της Γαλλικής Επανάστασης, αλλά και του Εθνικισμού προσέβλεπαν σε μία διάχυση του Δυτικού πνεύματος στην πέρα της οριογραμμής Ελλάδα και στην δημιουργία ενός ενιαίου κράτους ανιδιοτέλειας το οποίο θα είχε προοπτική δημοκρατίας και πραγματικής εθνικής ανεξαρτησίας. Από την άλλη πλευρά, το κατεστημένο της Πύλης γαλουχημένο με τις ραδιουργίες, το ρουσφέτι και την υποταγή προσέβλεπε στην δημιουργία ενός κράτους ιδιοτέλειας, κάτι που πέτυχε αρχής γενομένης με την δολοφονία του Καποδίστρια. 

Κατεστημένο και Επτάνησα.

Μετά από τέσσερις δεκαετίες συνύπαρξης τα δύο κράτη ενώθηκαν, η Επτανησιακή πολιτική και πολιτισμική προσέγγιση αποτελούσε όμως κίνδυνο γιά το ιδιοτελές κατεστημένο το οποίο φρόντισε να την αφανίσει αποδυναμώνοντας τον Επτανησιακό πολιτισμό. Η εσωτερική οριογραμμή που χώριζε την Ελλάδα σε Ανατολή και Δύση έπρεπε να εκλείψει, γιαυτό υιοθετήθηκαν περιβεβλημένες με τον μανδύα της ομοιογένειας διαχρονικές πολιτικές συρρίκνωσης της βάσης του Επτανησιακού πολιτισμού, των ίδιων των Επτανήσων. Η αρχή έγινε με τη διάλυση του εκπαιδευτικού συστήματος των Ιονίων νήσων, η οποία επετεύχθη με την εκ των έσω βοήθεια του Επτανησίου υπουργού Λομβάρδου και συνεχίζεται μέχρι τις ημέρες μας με την συνεχή σταδιακή αποδυνάμωση των Επτανήσων με την ανοχή μερικών τοπικών αντιπροσώπων.

Κατεστημένο και Περιφέρεια Ιονίων Νήσων.

Η δημιουργία της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων (ΠΙΝ) υπήρξε μία εξελικτική ανωμαλία οφειλόμενη στην συγκυρία παρουσίας ένθερμων Επτανησίων στα πολιτικά τεκταινόμενα της εποχής. Έκτοτε οι εναλλασσόμενες κυβερνήσεις σταθερά στοχεύουν στην διάλυση της ΠΙΝ με μεθοδευμένες κινήσεις διοικητικής υποβάθμισης και αποψίλωσης των Επτανήσων και εξάρτησης των νησιών από τις απέναντι ακτές. Όπως έγινε και στο παρελθόν με το σύστημα παιδείας, γιά να δοθεί άλλοθι στο κεντρικό πολιτικό σύστημα οι εκτελεστές της ΠΙΝ πρέπει να είναι εκλεγμένοι Επτανήσιοι οι οποίοι επικαλούμενοι την ήδη υπάρχουσα εξάρτηση των νησιών από τις απέναντι ακτές και την διευκόλυνση των πολιτών θα απαιτήσουν συνένωση των νησιών με τις όμορες στεριανές περιφέρειες. Γιά να υπάρχει βέβαια συναίνεση των πολιτών θα πρέπει να δαιμονοποιηθεί η ίδια η ΠΙΝ και φυσικά η έδρα της. 

Η κατανόηση των λόγων διατήρησης της ΠΙΝ απαιτεί ανοικτό διαυγές πνεύμα και απουσία του βαθειού κατεστημένου συντηρητισμού. Το όραμα των Επτανησίων δεν πρέπει να περιορίζεται στο σε ποιά πόλη θα μεταβούν οι υποτακτικοί του συγκεντρωτισμού πολίτες γιά την διεκπεραίωση των υποθέσεων τους, αυτό ούτως ή άλλως θα πρέπει να γίνεται στην πόλη τους, αλλά στο πως συλλογικά θα αξιοποιήσουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα, την ιστορία και τον πολιτισμό του τόπου τους και στο πως θα προβάλλουν αυτά στο μέλλον τους [1], [2], [3], [4]. 

Τα Επτάνησα σε στεριανές περιφέρειες.

Ποιά θα είναι όμως η θέση των Επτανήσων εάν αυτά ενταχθούν σε στεριανές περιφέρειες; Ο μόνιμος πληθυσμός κάθε Περιφερειακής Ενότητας (ΠΕ) εκφρασμένος σαν ποσοστό επί του μόνιμου πληθυσμού της ΠΙΝ είναι γιά την Κέρκυρα 50%, γιά την Ζάκυνθο 20%, γιά την Κεφαλονιά 17%, γιά την Λευκάδα 11% και γιά την Ιθάκη 2%. Στην περίπτωση διάλυσης της ΠΙΝ και ένταξης της ΠΕ Κέρκυρας στην Περιφέρεια Ηπείρου και των υπολοίπων στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας (ΠΔΕ) διαπιστώνεται ότι τα αντίστοιχα ποσοστά μειώνονται δραματικά. Γιά την μεν πολυπληθή Κέρκυρα το ποσοστό θα κυμαίνεται στο υψηλό 24%, το οποίο σε συνδυασμό με τις οικονομικές δυνατότητες του νησιού λόγω του εν μέσω κρίσης καλά κρατούντος τουρισμού θα του προσδίδει μεγάλο ειδικό βάρος στην νέα περιφέρεια. Γιά τα υπόλοιπα νησιά όμως οι προοπτικές δεν θα είναι και τόσο ευοίωνες, η αρχοντική Ζάκυνθος με το 5% του πληθυσμού της ΠΔΕ δεν θα αποτελέσει τίποτα περισσότερο από μία επαρχία της Ηλείας, οι δυναμικές Κεφαλονιά και Ιθάκη με το λιγώτερο από 5% και 0.5% αντίστοιχα θα γίνουν προφυλακές της Πάτρας και η ποιητική Λευκάδα με το 3% μία προέκταση του Ξηρόμερου. Οι προτεραιότητες και τα χαρακτηριστικά της οικονομίας της ΠΔΕ είναι πολύ διαφορετικά από αυτά των Επτανήσων με αποτέλεσμα να υπάρχει δυσκολία στην κατανόηση των προβλημάτων και στην προώθηση αναπτυξιακών λύσεων. Επιπλέον η παραπάνω περιφέρεια είναι έντονα συγκεντρωτική συγκλίνουσα στο αστικό κέντρο της Πάτρας σε βαθμό που πριν από μερικά χρόνια το Νομαρχιακό Συμβούλιο Αιτωλοακαρνανίας, νομού με το  31% του πληθυσμού της περιφέρειας, είχε εκφράσει την επιθυμία του ο νομός να αποσχισθεί από την ΠΔΕ και να ενταχθεί στην ΠΙΝ.

Το μέλλον.

Οι επιπόλαιες εξάρσεις και οι βαθειά συντηρητικές προτάσεις είναι πρακτικές ενός αποκαθηλωμένου από τον λαό συστήματος. Οι σημαντικές αποφάσεις γιά το μέλλον της ιστορικά, πολιτισμικά, αλλά και οικονομικά τεκμηριωμένης Περιφέρειας Ιονίων Νήσων είναι απ’ευθείας αρμοδιότητα μόνο του σταθερού εκφραστή του χώρου, του Επτανησιακού λαού και όχι διαττόντων πολιτικών. Η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, διοικητική έκφραση του Ιόνιου χώρου ανάπτυξης του Επτανησιακού πολιτισμού όχι μόνο δεν πρέπει να διασπαστεί, αλλά πρέπει να ενισχυθεί χωρικά με την προσθήκη του έβδομου νησιού, εάν οι Κυθηριώτες βέβαια αυτό επιθυμούν και να αποκτήσει ένα σαφές Δυτικό Ελληνικό Επτανησιακό όραμα. 

[1] Βραδής, Ι. Χωροταξικό Περιφέρειας Ιονίων Νήσων. Εργαστήριο Πολιτικού και Πολιτισμικού Προβληματισμού, Κέρκυρα, 2013. Ανακτηθέν στις 20/12/13 από: http://ionianislandsvision2020.blogspot.gr/2013/11/blog-post_27.html.

[2] Καποδίστριας, Κ. Ιόνια Περιφέρεια: Επιλογή με παρελθόν, παρόν και μέλλον. Ζάκυνθος, 2013. Ανακτηθέν στις 20/12/13 από: http://ionianislandsvision2020.blogspot.gr/2013/11/blog-post.html.

[3] Βραδής, Ι. Επτανησιακός Χωροταξικός Σχεδιασμός. Ionian Islands Vision 2020, Κέρκυρα, 2013. Ανακτηθέν από στις 20/12/13 από: http://ionianislandsvision2020.blogspot.gr/2013/11/blog-post.html.

[4] Βραδής, Ι. Νησιωτικότητα και Επτανησιακή συνείδηση. Ionian Islands Vision 2020, Κέρκυρα, 2012. Ανακτηθέν από στις 20/12/13 από: http://ionianislandsvision2020.blogspot.gr/2012/03/blog-post_13.html.

Γιάννης Βραδής
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Purdue, ΗΠΑ

Χωροταξικό Περιφέρειας Ιονίων Νήσων

ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ ΤΗΝ ΠΡΟΤΑΣΗ πιέστε: ΕΔΩ

ΙΟΝΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Επιλογή με παρελθόν, παρόν και μέλλον

Δρ Κωνσταντίνος Δ. Καποδίστριας

Η κοινωνική, η πολιτιστική, και η οικονομική ιστορία ενός τόπου, στη διάρκεια του χρόνου, σμιλεύει τους χαρακτήρες των ανθρώπων και τους προσδίδει τον ίδιο τρόπο σκέψης.

Το πράσινο των νησιών μας, η ήρεμη θάλασσα του Ιονίου ακόμα και η υγρασία που μας ταλαιπωρεί, δίνει στα μάτια μας τις ίδιες εκφράσεις.

Η επτανησιακή κουλτούρα αποκτήθηκε με πολλά χρόνια κοινής διαδρομής, φαντάζομαι ότι ο Καλλικράτης ήταν γνώστης του δεσμού των νησιών του Ιονίου, γιατί για τον Ι. Καποδίστρια και τους βουλευτές της Ιόνιας Βουλής είμαι σίγουρος.

Πέρα όμως και από το συναισθηματισμό και την ιστορία , υπάρχει κάτι ρεαλιστικό, ένα μέλλον, που μπορεί να γίνει καλύτερο αν κρατήσουμε και προβάλουμε στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο, τα Νησιωτικά μας χαρακτηριστικά.

Μην παραβλέπουμε ότι η Ε.Ε αναγνωρίζει, στηρίζει και μεριμνά για την «Νησιωτικότητα» (INSULARITY) και συνεπώς τα Ιόνια Χαρακτηριστικά θα βρίσκουν πάντα τρόπους υποστήριξης της αειφόρου τους ανάπτυξης.

Η λογική και η ευαισθησία , μας οδηγούν στην άποψη να θέλουμε ενωμένα τα Ιόνια Νησιά , για να γίνει όμως αυτό πρέπει να παραμείνουμε Μία και Ενιαία Περιφέρεια.

Δεν θα σταθώ στην κακή προσβασιμότητα των νησιών μας, που αναφέρεται ως αντεπιχείρημα της Ιόνιας Περιφέρειας , ας φτιαχτούν επιτέλους δρόμοι και ας διεκδικήσουμε επιτέλους καλύτερες θαλάσσιες και εναέριες μεταφορές.

Σε τελική ανάλυση η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση θα μας δώσει τη δυνατότητα της ψηφιακής (οπτικής και ηχητικής) επικοινωνίας και της διοίκησης από απόσταση.

Θα σταθώ όμως στο επιχείρημα ότι η φωνή μόνο της Ζακύνθου ή της Κέρκυρας απέναντι στους πολλούς εκπροσώπους των αστικών και αγροτικών περιοχών της Δυτικής Ελλάδας θα είναι αδύναμη και αυτό είναι πολύ αρνητικό στην προώθηση της νησιωτικότητάς μας.

Είμαι Έλληνας γιατί έχω Ελληνική Παιδεία.

Είμαι όμως και Επτανήσιος με Επτανησιακή Κουλτούρα και όταν επισκέπτομαι τη Κέρκυρα, τη Κεφαλονιά και τη Λευκάδα νιώθω σπίτι μου, νιώθω σα να κάθομαι στα παγκάκια της Πλατείας του Σολωμού και να ακούω για το ρεμπελιό, την Ένωση, τις καλές τέχνες και ένα κοινό καλύτερο μέλλον που στηρίζεται σε πολύ βαθιές ρίζες.

Δεν πρέπει τα παιδιά μας να το χάσουν αυτό το μέλλον, γιατί δυστυχώς εκεί θα οδηγηθούν.

Δεν πρέπει εμείς να το αφήσουμε να χαθεί, γιατί έχουμε μάθει από το παρελθόν μας.

Ας επιλέξουμε με την καρδιά και με το νου……..

Δρ Κωνσταντίνος Δ. Καποδίστριας

Πρώην Πρόεδρος Επιμελητηρίου Ζακύνθου, Επτανήσιος

Διάσπαση του δήμου της Κέρκυρας: Βελτίωση της ζωής των πολιτών ή ευνουχισμός των Επτανήσων;

Μετά από τρία χρόνια εφαρμογής του “Καλλικράτη” η κυβέρνηση επιθυμεί να προχωρήσει στην βελτίωση του. Ένα από τα προς αναθεώρηση θέματα είναι ο αριθμός των δήμων στα μεγάλα νησιά της Κέρκυρας, Λέσβου και Ρόδου. Ο προτεινόμενος από την κυβέρνηση σχεδιασμός θα φέρει τον δήμο της Κέρκυρας από την 2η σε πραγματικό και 3η σε μόνιμο πληθυσμό στην 7η θέση στην περιοχή της δυτικής Ελλάδας και του Ιονίου, αλλάζοντας τις υφιστάμενες τοπικές γεωπολιτικές ισορροπίες. Είναι νομιμοποιημένη και προς το συμφέρον της Κέρκυρας και των Επτανήσων η παραπάνω τροποποίηση του νόμου;

Πως πρέπει να γίνεται.

Η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων εφαρμογής ενός νόμου, μετά από ένα εύλογο κατά περίπτωση διάστημα και η πιθανή βελτίωση του νόμου αυτού αποτελούν ακρογωνιαίους λίθους ενός επιτυχημένου κρατικού οικοδομήματος. Η επιτυχία του εγχειρήματος έγκειται στην ορθή ανάλυση των δεδομένων και στον ορθό σχεδιασμό από τις αρμόδιες ομάδες εργασίας και κατόπι στην απαρέκλιτη εφαρμογή των ληφθέντων αποφάσεων. Οι δύο πρώτες ενέργειες σχετίζονται με την τεχνοκρατική επάρκεια των παραπάνω ομάδων, ενώ η τελευταία με την πολιτική βούληση. Σε ένα δημοκρατικό πολίτευμα το οποίο στηρίζεται στην αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, οι ομάδες εργασίας πρέπει να αποτελούνται από αντιπροσώπους του λαού όπως όμως και από γνώστες της επιστημονικής προσέγγισης των πραγμάτων, δηλαδή από πολιτικούς και από τεχνοκράτες. Οι πρώτοι θα μεταφέρουν την λαϊκή βούληση, όπως αυτή διαμορφώνεται μέσω διαβουλεύσεων και οι δεύτεροι με βάση αυτήν θα κάνουν επιστημονικά τεκμηριωμένες προτάσεις οι οποίες αφού επικυρωθούν από το κοινοβούλιο θα αποτελέσουν νόμους του κράτους. Στην ειδική περίπτωση της τοπικής αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα ο δήμος αποτελεί ένα σύστημα του οποίου οι μηχανισμοί και κανόνες λειτουργίας ατυχώς δεν ορίζονται από τον ίδιο, αλλά από το εθνικό σύστημα λήψης αποφάσεων το οποίο είναι απομακρυσμένο, οι δε τεχνοκράτες της πρωτεύουσας δεν γνωρίζουν στις περισσότερες ίσως περιπτώσεις, τον χαρακτήρα και τις ιδιομορφίες κάθε τόπου. Γιά την ορθή λοιπόν οργάνωση της τοπικής αυτοδιοίκησης η διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες, αλλά και η χρήση τοπικών κατά περίπτωση τεχνοκρατών είναι μεγάλης σημασίας.

Η απόφαση της κυβέρνησης να αναθεωρήσει τον Καλλικράτη μετά από δύο χρόνια εφαρμογής του ας θεωρηθεί “αξιωματικά” ότι στοχεύει στην καλύτερη λειτουργία του κράτους και στην εξυπηρέτηση των πολιτών. Μία πρώτη προσέγγιση δείχνει ότι η παραπάνω ενέργεια είναι απολύτως υγιής και αποτελεί δείγμα ορθής λειτουργίας των μηχανισμών βελτίωσης του κράτους. Οι αναμενόμενες επακόλουθες ενέργειες της κυβέρνησης θα ήταν η σύσταση ομάδας τεχνοκρατών, η διαβούλευση με τις τοπικές αρχές και τους φορείς, η ανάπτυξη προτάσεων και τέλος η νομοθετική εφαρμογή. Τι ακριβώς λοιπόν έχει πράξει μέχρι στιγμής η Ελληνική κυβέρνηση;

Πως έγινε: Η αυθαίρετη απόφαση της διάσπασης τριών δήμων.

Το υπουργείο αποφάσισε, χωρίς όμως να έχει προηγηθεί ουσιαστική διαβούλευση, την διάσπαση των δήμων της Κέρκυρας, της Ρόδου και της Λέσβου. Ενδοκομματικές διαμάχες στην ΝΔ της Ρόδου, αλλά και εκ των άνω ενέργειες του ΠΑΣΟΚ φαίνεται να απομακρύνουν το ενδεχόμενο διάσπασης του δήμου, ενώ δημοσκόπηση φέρεται να δείχνει συντριπτική κλίση του λαού υπέρ της διάσπασης. Στην Λέσβο φαίνεται να υπάρχει μία ομοφωνία υπέρ της διάσπασης, ενώ στην Κέρκυρα υπάρχουν διάφορες απόψεις χωρίς όμως να έχει γίνει κάποιος ουσιαστικός διάλογος. Παρατηρείται λοιπόν από το πρώτο κιόλας βήμα μία καταστρατήγηση της βασικής αρχής της δημοκρατίας περί λειτουργίας της πολιτείας με βάση την βούληση της πλειοψηφίας των πολιτών.

Πως έγινε: Ο Λανθασμένος σχεδιασμός της διάσπασης του δήμου Κέρκυρας.

Είναι σημαντικό να γίνει διάκριση των περιπτώσεων των τριών νησιών τα οποία έχουν όλα υψηλούς πληθυσμούς, αλλά διαφέρουν στα γεωγραφικά τους χαρακτηριστικά. Η Λέσβος και η Ρόδος έχουν περισσότερο από την διπλή έκταση από την Κέρκυρα και υποδιπλάσια πυκνότητα πληθυσμού. Οι έδρες των δήμων των παραπάνω νησιών βρίσκονται σε ακραία σημεία με αποτέλεσμα η μετάβαση από απομακρυσμένα μέρη σε αυτές να απαιτεί χρόνους που προσεγγίζουν τις μιάμισυ και δύο ώρες. Αντίθετα, στην πυκνοκατοικημένη Κέρκυρα στην οποία το κεντρικό οικιστικό συγκρότημα φαίνεται να εκτείνεται γιά πολλά χιλιόμετρα μέσα στην εξοχή η μετάβαση και από τα πλέον απομακρυσμένα μέρη στο κέντρο γίνεται σε λιγώτερο από μία ώρα. Το υπουργικό σχέδιο διάσπασης του δήμου Κέρκυρας, όπως αυτό έγινε γνωστό, προβλέπει τον περιορισμό του δήμου Κέρκυρας στα όρια του παλαιού Καποδιστριακού δήμου και την δημιουργία ενός δήμου του βορρά με έδρα στην Αχαράβη και ενός δήμου του νότου με έδρα στου Βρυώνη. Θα μπορούσε να υποτεθεί ότι το υπουργείο ασπαζόμενο ένα Αθηνο-ελιτίστικο μοντέλο και βασιζόμενο στα πορίσματα των τεχνοκρατών του πιστεύει ότι μπορεί να αποφασίσει άριστα την διοικητική δομή του νησιού. Αναλύοντας όμως την παραπάνω προτεινόμενη λύση διάσπασης του δήμου διαπιστώνει κανείς ότι αυτή έχει σημαντικά λάθη καθώς αγνοεί πλήρως την γεωγραφική διάταξη και την χωροταξία του νησιού. Στον δήμο του βορρά εντάσσει περιοχές, όπως η Δασιά και ο Ύψος οι οποίες είναι λειτουργικά συνδεδεμένες με την πόλη της Κέρκυρας, αποτελώντας ουσιαστικά προάστια της, προσπαθώντας να τις αποκόψει από αυτήν και να τις συνδέσει με την από την άλλη πλευρά του όρους και σχετικά δύσκολα προσβάσιμη Αχαράβη. Στον δήμο του νότου ορίζει ως έδρα την περιοχή Βρυώνη, η οποία είναι πρακτικά τμήμα της πόλης της Κέρκυρας, αντί γιά κάποια νότια περιοχή, όπως την Λευκίμμη, ακυρώνοντας έτσι κάθε επιχείρημα περί καλύτερης εξυπηρέτησης των πολιτών. Ο κάτοικος του νησιού, αλλά και ο απλός χωρίς ιδιαίτερες γνώσεις επισκέπτης αντιλαμβάνονται ότι το νησί είναι γεωγραφικά και χωροταξικά διαιρεμένο σε τρεις ενότητες: στον βορρά, στην μέση και στον νότο, τα όρια των οποίων προσδιορίζονται από τα δύο ορεινά συγκροτήματα του νησιού.

Οι λόγοι της προτεινόμενης διάσπασης του δήμου Κέρκυρας.

Η τραγελαφική ανεπάρκεια του υπουργικού σχεδίου, τόσο όσον αφορά στην μονομερή απόφαση διάσπασης του δήμου, όσο και στα όρια των νέων δήμων φαίνεται με μία πρώτη ματιά να οφείλεται στην παντελή άγνοια των εμπλεκομένων σχεδιαστών σε θέματα χωροταξίας και στην προχειρότητα του όλου εγχειρήματος. Ο υπουργός λοιπόν αφήνεται άσκοπα έκθετος όχι μόνο γιά θέματα έλλειψης δημοκρατίας, αλλά και γιά έλλειψη σοβαρότητας σε αντικείμενα που άπτονται της καθημερινής ζωής των πολιτών, κάτι το οποίο είναι λογικό να έχει πολιτικό κόστος στην κυβέρνηση. Μήπως όμως αντίθετα ο σχεδιασμός έχει γίνει με προσοχή και από γνώστες του αντικειμένου, αλλά ο στόχος δεν είναι η καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών και η λειτουργία του κράτους, αλλά κάποιος άλλος;

Οι Αμερικάνοι λένε “εάν δεν μπορείς να εξηγήσεις κάτι ακολούθησε τα λεφτά”, στην περίπτωση της πολιτικής θα πρέπει ίσως να συμπληρωθεί “και τα πολιτικά οφέλη”. Η περίπτωση της διάσπασης του δήμου της Κέρκυρας αναπόφευκτα φέρνει στον νου τον σχεδιασμό των Καποδιστριακών δήμων και τις συρραφές που έγιναν τότε με κριτήριο τα πολιτικά οφέλη, μήπως λοιπόν συμβαίνει και τώρα κάτι αντίστοιχο; Εάν ναι, τι φοβάται η κυβέρνηση, μήπως ότι τον έλεγχο ενός μεγάλου δήμου θα τον αποκτήσει κάποιος εκτός κυβερνητικού συνασπισμού και συρρικνώνοντας τον δήμο προσπαθεί να μειώσει τις επιπτώσεις, ή κάτι άλλο;

Μία προσεκτική ανάλυση των επιπτώσεων των Καλλικράτειων συνενώσεων στην πληθυσμιακή αύξηση των δήμων - εδρών των 7 μη νησιωτικών περιφερειών της χώρας (πλην Αθήνας και Θεσσαλονίκης) δείχνει μία αύξηση που κυμαίνεται μεταξύ του 10% της Κομοτηνής και του 40% των Ιωαννίνων. Η συνένωση των δήμων έγινε σαφώς έχοντας πληθυσμιακά και χωροταξικά κριτήρια στοχεύοντας στην αύξηση των πληθυσμών, αλλά και στην ενοποίηση λειτουργικά συνδεδεμένων δήμων. Στην περίπτωση των Ιωαννίνων, γιά παράδειγμα, στον Καλλικράτειο δήμο συμπεριελήφθησαν σχεδόν όλοι οι Καποδιστριακοί δήμοι του λεκανοπεδίου των Ιωαννίνων το οποίο σαφώς αποτελεί μία λειτουργική ενότητα. Στην περίπτωση της διάσπασης του Καλλικράτειου δήμου της Κέρκυρας παρατηρείται η χρήση των παραπάνω δύο κριτηρίων πληθυσμού και χωροταξίας, αλλά προς την αντίθετη κατεύθυνση στοχεύοντας στην μηδενική αύξηση του πληθυσμού του δήμου της πόλης και στην διάσπαση του ενιαίου λειτουργικά χώρου της μέσης Κέρκυρας. Από την παραπάνω ανάλυση προκύπτει ο ενδοιασμός γιά το κατά πόσον ο βασικός στόχος της τροποποίησης είναι η καλύτερη λειτουργία του κράτους και η εξυπηρέτηση των πολιτών ή η μείωση του πληθυσμού του δήμου που συμπεριλαμβάνει την πόλη της Κέρκυρας.

Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής ότι ακόμη και μέσα στην ίδια χώρα διαμορφώνονται ισορροπίες και ανταγωνισμοί μεταξύ περιοχών και πόλεων οι οποίοι εντείνονται όταν υπάρχει διανομή χρήματος και εξουσίας. Ο Καλλικράτειος δήμος της Κέρκυρας αποτελεί τον δεύτερο σε πραγματικό πληθυσμό (113.080) δήμο της δυτικής Ελλάδας μετά από αυτόν της Πάτρας, και τον τρίτο σε μόνιμο πληθυσμό (102.071) μετά από αυτόν της Πάτρας και των Ιωαννίνων. Ο προτεινόμενος από την κυβέρνηση δήμος Κέρκυρας (42.256 πραγματικός και 39.674 μόνιμος πληθυσμός) θα είναι πλέον πληθυσμιακά ο 2ος μετά την Ζάκυνθο στα Ιόνια νησιά και ο 7ος στην ευρύτερη περιοχή. Εάν οι τωρινοί κυβερνητικοί σχεδιασμοί ακολουθούσαν γιά την περίπτωση της Κέρκυρας τα ίδια πληθυσμιακά και χωροταξικά κριτήρια που ακολουθήθηκαν στις περιπτώσεις των στεριανών δήμων της χώρας, τότε ο σχεδιασμός του δήμου της πόλης θα συμπεριελάμβανε όλη την μέση Κέρκυρα και ο πραγματικός πληθυσμός του θα έφθανε τους 73.718 κατοίκους ή τους 80.509 εάν συμπεριλαμβανόταν και ο πρώην δήμος Μελιτειαίων και ο μόνιμος τους 67.341 και 72.447 κατοίκους αντίστοιχα, θα ήταν δε σε κάθε περίπτωση ο 4ος σε μέγεθος δήμος της ευρύτερης περιοχής.

Οι συνέπειες της διάσπασης του δήμου.

Οι παραπάνω παρατηρήσεις αναδεικνύουν την βαρύτητα που έχει η διάσπαση του δήμου της Κέρκυρας και η επαναφορά του στα Καποδιστριακά όρια στην τοπική γεωπολιτική της δυτικής Ελλάδας και του Ιονίου. Κατά τους μελλοντικούς κυβερνητικούς επί χάρτου σχεδιασμούς η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων ευνουχισμένη πλέον θα παρουσιάζεται σαν να μην έχει σημαντικό δήμο – κέντρο και θα εξυπακούεται η εξάρτηση της από τους γειτονικούς, άνω των 100.000 κατοίκων δήμους της Πάτρας και των Ιωαννίνων. Η επιλεκτική μεταχείριση και η παραποίηση στατιστικών δεν είναι άγνωστες γιά τις Ελληνικές κυβερνήσεις, με σημαντικό παράδειγμα την υποβάθμιση της πόλης της Κέρκυρας σε δευτερεύοντα πόλο ανάπτυξης στο ΕΣΠΑ (Επτανησιακός Χωροταξικός Σχεδιασμός, http://ionianislandsvision2020.blogspot.gr).

Μία επιπλέον σημαντική αρνητική συνέπεια γιά το νησί της Κέρκυρας από την διάσπαση του δήμου είναι ότι δεν θα υπάρχει πλέον μία ενιαία ολοκληρωμένη αυτοδιοικητική αρχή γιά το νησί, με αποτέλεσμα η συζήτηση θεμάτων που αφορούν σε ολόκληρο το νησί και η λήψη αποφάσεων να γίνεται μόνο σε επίπεδο περιφέρειας και περιφερειακού συμβουλίου. Αυτό με μαθηματική ακρίβεια πρόκειται να δημιουργήσει ένα μεγάλο αριθμό δυσλειτουργιών, καθυστερήσεων και πιθανά δυσαρέσκειας από τα υπόλοιπα νησιά.

Τι πρέπει να γίνει.

Συμπερασματικά, η κυβέρνηση καλώς επιθυμεί να αναθεωρήσει τον Καλλικράτη, πρέπει όμως να προηγηθεί διαβούλευση με τους τοπικούς παράγοντες. Στην περίπτωση της Κέρκυρας η διάσπαση ή όχι του δήμου, αλλά και ο αριθμός των νέων δήμων που θα προκύψουν πρέπει να αποφαστεί με κατάθεση προτάσεων, τόσο από το υπουργείο, όσο και από ντόπιους τεχνοκράτες, όπως από το Τεχνικό Επιμελητήριο και μετά από διαβούλευση με τον λαό να επιλεγεί η λύση που θα θεωρηθεί ως προσφορώτερη. Στις μελέτες και αξιολογήσεις όμως θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπ'όψη η σημασία που έχει η παρουσία ενός μεγάλου δήμου στα Ιόνια νησιά σαν αντίβαρο των δύο μεγάλων απέναντι στεριανών δήμων. Η διατήρηση του παρόντος νησιωτικού δήμου είναι ίσως η καλύτερη λύση γιά την παρούσα περίοδο.

Γιάννης Βραδής

Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Purdue, ΗΠΑ

Το Επτανησιακό προφίλ του ΣΥΡΙΖΑ: Η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων είναι τεχνητό κατασκεύασμα και προτείνεται να διασπαστεί.

Στις 21 Μαρτίου του 1800 ιδρύθηκε η Επτάνησος Πολιτεία το πρώτο Νεοελληνικό κράτος, ένα κράτος που παρόλο που εκτεινόταν από την Αδριατική θάλασσα μέχρι το Κρητικό πέλαγος, από τον Σάσωνα μέχρι τα Αντικύθηρα είχε εσωτερική συνοχή και κοινή συνείδηση των πολιτών. Η ίδρυση της Επτανήσου Πολιτείας σήμανε και την δημιουργία μίας κρατικής δομής σε ένα τμήμα του Ελληνικού χώρου ήδη μπολιασμένου με την Γαλλική επαναστατική ιδεολογία και απετέλεσε τον πυρήνα γύρω από τον οποίο άρχισαν να αποκρυσταλλώνονται και να υλοποιούνται οι ιδέες για την συμμετοχή των Ελλήνων στην ανάδυση των Ευρωπαϊκών εθνικών κρατών. Οι ιδέες αυτές τελικά οδήγησαν στην επανάσταση του 1821, αλλά και στην εθελούσια ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα το 1864. Στα χρόνια που ακολούθησαν μετά την επανάσταση και ενώ οι Ελλαδίτες πολεμούσαν για την δημιουργία του Ελληνικού κράτους, οι Επτανήσιοι λόγιοι έκτιζαν τον πνευματικό κορμό του. Πληθώρα πνευματικών ιδρυμάτων, που σφυρηλάτησαν την ενότητα των Επτανήσων, δημιουργήθηκαν κατά την περίοδο του ανεξάρτητου κράτους, με κορωνίδα την Ιόνιο Ακαδημία, το πρώτο πανεπιστήμιο του νεώτερου Ελληνικού χώρου.

Η ένωση της Ιονίου Πολιτείας με την Ελλάδα έφερε σημαντικές αλλαγές στην δομή, αλλά και στην υπόσταση των Επτανήσων. Η Ιόνιος Ακαδημία, καθώς και μία πληθώρα εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, καταργήθηκαν και η εσωτερική διοικητική συνοχή μηδενίστηκε καθώς τα νησιά εντάχθηκαν στην Ελλάδα σαν ανεξάρτητοι νομοί και όχι σαν μία οντότητα. Κατά την διάρκεια του επόμενου ενάμιση σχεδόν αιώνα οι κυβερνήσεις σταδιακά μείωναν την αυτοτέλεια των νησιωτικών νομών αυξάνοντας την εξάρτηση τους από την ηπειρωτική χώρα. Εξαίρεση σε αυτή την απαξιωτική για το πρώτο Νεοελληνικό κράτος πορεία απετέλεσε αφ' ενός η πνευματική ανάταση που έφερε η ίδρυση του Ιονίου Πανεπιστημίου και του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων και αφ' εταίρου η διοικητική, πολιτιστική και οικονομική επαναενοποίηση που υποσχόταν η ίδρυση της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων. Δυστυχώς τα όνειρα των Επτανησίων για ενότητα και συμπόρευση, για διοικητική και πνευματική αυτοτέλεια, στα πλαίσια του Ελληνικού κράτους, εξαϋλώνονται διαρκώς από τις συνεχιζόμενες και τελευταία εντεινόμενες “ανεξήγητες” απαξιωτικές πολιτικές διάλυσης της Επτανησιακής οντότητας. Ο Επτανήσιος πολίτης με οργή παρατηρεί τα τελευταία χρόνια την υλοποίηση των παραπάνω πολιτικών από τις κυβερνήσεις, μένει όμως άφωνος στο άκουσμα των προτάσεων του κόμματος το οποίο λόγω φαινόμενης ιδεολογίας θα ανέμενε κανείς να προτείνει την λαϊκή βούληση, τον σεβασμό στην ιστορία, αλλά και την προοδευτική αντίληψη.

Η εισήγηση του ΣΥΡΙΖΑ για την συγκρότηση του τμήματος τοπικής αυτοδιοίκησης (06/10/12) αναφέρει: “Ως προς την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, επισημαίνεται ότι η κατασκευή της είναι τεχνητή, καθώς τα νησιά του Ιονίου δεν διαθέτουν ούτε συγκοινωνιακή σύνδεση ούτε αξιόλογες βιοτικές και οικονομικές σχέσεις μεταξύ τους. Θα ήταν λοιπόν δυνατή η διάσπαση της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων και η προσάρτηση των βόρειων νησιών (Κέρκυρα, κλπ) στην Περιφέρεια Ηπείρου και των νότιων νησιών (Κεφαλονιά, κλπ) στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας.

Από μία ανάλυση της παραπάνω πρότασης προκύπτουν οι ακόλουθοι συλλογισμοί:

1. Η αναφορά στο ότι η κατασκευή της Περιφέρειας είναι τεχνητή δείχνει ότι ο εμπνευστής της πρότασης δεν έχει λάβει υπ' όψη του τα ιστορικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά των Επτανήσων τα οποία συνιστούν την ιστορικότερη Περιφέρεια της Ελληνικής επικράτειας, καθώς αυτή αποτελεί την μετεξέλιξη το πρώτου σύγχρονου Ελληνικού κράτους. Ο χαρακτηρισμός “τεχνητή” αποτελεί όχι μόνο σοβαρή προσβολή στην Επτανησιακή και συνεπώς στην Νεοελληνική ιστορία, αλλά και απόδειξη της προχειρότητας και της πνευματικής στενότητας με την οποία αντιμετωπίζεται το θέμα της διοικητικής αναδιάρθρωσης της χώρας.

2. Όσον αφορά στη συγκοινωνιακή σύνδεση των νησιών η Κέρκυρα και η Λευκάδα είναι πολύ καλά συνδεδεμένες μεταξύ τους μέσω του άξονα Κέρκυρα-Ηγουμενίτσα-Λευκάδα. Τα υπόλοιπα νότια νησιά συνδέονται μεταξύ τους με πορθμιακές γραμμές με σχεδόν ικανοποιητική συχνότητα κατά την καλοκαιρινή περίοδο, επίσης όλα τα Επτάνησα, συμπεριλαμβανομένων και των Κυθήρων, συνδέονται αεροπορικά μεταξύ τους. Είναι γεγονός ότι η συγκοινωνιακή σύνδεση των νησιών χρήζει βελτίωσης, όπως και αυτή των νησιών του Αιγαίου, δεν πρέπει όμως να διαφεύγει ότι τα Επτάνησα είναι νησιά, δηλαδή απομονωμένες ενότητες ξηράς και όχι οδικά συνδεδεμένες περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας. Η διαπίστωση λοιπόν ότι τα Επτάνησα “δεν διαθέτουν συγκοινωνιακή σύνδεση” είναι μία επιπόλαιη προσέγγιση στο θέμα της συγκοινωνιακής σύνδεσης των νησιών.

3. Όσον αφορά στην αναφορά ότι τα νησιά του Ιονίου δεν έχουν αξιόλογες οικονομικές και βιοτικές σχέσεις μεταξύ τους πρέπει να παρατηρηθεί ότι αντίθετα έχουν μία σαφή κοινή οικονομική βάση, τον τουρισμό και το επιδιωκόμενο από όλο και μεγαλύτερο αριθμό πολιτών μοντέλο αειφόρου ανάπτυξης. Το παρόν, αλλά και μελλοντικό οικονομικό και βιοτικό μοντέλο των Ιόνιων νησιών βρίσκεται αντίθετα σε πλήρη αντιδιαστολή με τα αντίστοιχα των απέναντι ηπειρωτικών περιοχών. Η παραπάνω λοιπόν αναφορά είναι ασαφής και αόριστη.

4. Συνολικά η πρόταση αποτελεί μία καθαρά τεχνοκρατική προσέγγιση, η οποία στηρίζεται μάλιστα σε ανακριβή δεδομένα, χωρίς να λαμβάνει υπ' όψη της την επιθυμία του Επτανησιακού λαού, όπως όμως αντίθετα πράττει στην περίπτωση του Δωδεκανησιακού. Αποτελεί λοιπόν μία επιλεκτική προσπάθεια επιβολής λύσεων εκ των άνω τεκμηριώνοντας μία σοβαρή παρέκκλιση από τις δημοκρατικές αρχές, αλλά και από την αρχή της ισονομίας μεταξύ των νησιωτών. Η πρόταση επίσης φαίνεται ότι δίνει περισσότερο βάρος στην υφιστάμενη κατάσταση χωρίς να ατενίζει το μέλλον και τις δυνατότητες εξέλιξης των νησιών, εκφράζει δηλαδή ένα βαθύ συντηρητισμό.

Οι Επτανήσιοι είναι υπερήφανοι για την ιστορία τους Έλληνες πολίτες των οποίων οι πρόγονοι ορμούμενοι από την αγάπη τους για τις ιδέες της εθνικής ανεξαρτησίας και της ισονομίας προτίμησαν την ένωση με την Ελλάδα παρά την ασφάλεια της Βρετανικής προστασίας. Οι Επτανήσιοι όμως βλέπουν επί σειρά ετών τις ίδιες αυτές αρχές που τους έφεραν στην αγκαλιά του Νεοελληνικού κράτους να καταρρακώνονται από τους διοικούντες αυτό το ίδιο το κράτος. Οι Επτανήσιοι βλέπουν την αξιοπρέπεια τους να προσβάλλεται και το μέλλον τους να υποθηκεύεται από ανόητους και ανιστόρητους κεντρικούς σχεδιασμούς ανεπαρκών κυβερνήσεων. Οι Επτανήσιοι βλέπουν πλέον και τις λεγόμενες προοδευτικές δυνάμεις να συντηρούν την συγκεντρωτική και μη ανθρωποκεντρική προσέγγιση των Επτανησιακών θεμάτων. Ποιός λοιπόν Επτανήσιος θα πεισθεί πλέον από την παρουσιαζόμενη προοδευτική προσέγγιση της Νεοελληνικής πραγματικότητας από τον ΣΥΡΙΖΑ; Κανείς, ή τουλάχιστον κανείς σκεπτόμενος, είναι τραγικά λυπηρό.

Γιάννης Βραδής

Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Purdue, ΗΠΑ

Αναφορά:
https://docs.google.com/file/d/0B7ZZM-OmCoXbNlczdE1wNU9vdGc/edit?pli=1

ΑΙΡΕΤΟΙ ΞΥΠΝΗΣΤΕ!

Η ανεπάρκεια των Ελληνικών κυβερνήσεων είναι δεδομένη, το αποτέλεσμα της πορείας της χώρας το αποδεικνύει τρανά άλλωστε. Οι Έλληνες υποφέρουν και πληρώνουν γιά το διεφθαρμένο και ανίκανο κράτος που ανέχθηκαν γιά χρόνια. Οι Επτανήσιοι όμως πληρώνουν διπλά, από την μία σαν πολίτες της Ελλάδας και από την άλλη σαν πολίτες ενός νησιωτικού συμπλέγματος που διαχρονικά οι Ελληνικές κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν χωρίς αγάπη και ενδιαφέρον, που αντί να επιδιώκουν την ανάπτυξή του, από την οποία θα αποκόμιζε οφέλη ολόκληρη η χώρα, προτιμούν να το συρρικνώσουν σαν να αποτελεί ένα καρκίνωμα στο σώμα του κράτους. Στην προσπάθεια αυτή έχουν συνεισφέρει και αρκετοί τοπικοί αιρετοί οι οποίοι γιά χρόνια καθεύδουν και αρκούνται είτε σε απλές λεκτικές αντιδράσεις και ψηφίσματα, είτε ακόμη και συγκαλύπτουν και επικροτούν την κάθε αρνητική γιά τα Επτάνησα κυβερνητική πράξη. Οι ίδιες οι κυβερνήσεις τους ξεφτιλίζουν εμπρός στα μάτια των ψηφοφόρων τους είτε με παντελή αγνόηση των αιτημάτων και διαβημάτων τους, είτε με χλευαστικές υποσχέσεις, όπως στην περίπτωση του υπουργού Παιδείας σχετικά με το ΤΕΙ Ιονίων Νήσων. Τα διαπλεκόμενα συμφέροντα είναι πολλά και αυτά σε αρκετές περιπτώσεις προσδιορίζουν τις πολιτικές, αλλά είναι έργο των αιρετών να αντικρούσουν αυτά τα συμφέροντα και να παλαίψουν γιά το καλό των πολιτών που εκπροσωπούν. Η απομάκρυνση του ΤΕΙ, ή του Πανεπιστημίου από τα Επτάνησα δεν θα είναι αποτυχία των Ελληνικών κυβερνήσεων, θα είναι αντίθετα επιτυχία της πολιτικής υποβάθμισης και απαξίωσης των Επτανήσων, θα αποτελέσει όμως παταγώδη αποτυχία των τοπικών αιρετών οι οποίοι δεν κατορθώνουν να υψώσουν το ανάστημά τους και να πολεμήσουν γιά το καλό του τόπου τους. 

ΑΙΡΕΤΟΙ ΞΥΠΝΗΣΤΕ! 

Τα Επτάνησα δέχονται τις τελευταίες βολές, σύντομα το νησιωτικό σύμπλεγμα δεν θα αποτελεί τίποτα περισσότερο από έναν αριθμό αιμορραγούντων εξαρτημάτων της απέναντι στεριάς. Τώρα είναι η ώρα που πρέπει όλοι οι Επτανήσιοι αιρετοί, Περιφερειάρχης, Δήμαρχοι, Περιφερειακοί και Δημοτικοί Σύμβουλοι, Βουλευτές, φορείς και σωματεία να ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΟΥΝ μεταξύ τους και να καταστήσουν σαφές στην κυβέρνηση ότι: 

- Η Περιφέρεια Iονίων Νήσων είναι εδώ γιά να μείνει. 

- Οι Επτανήσιοι πολίτες δεν είναι μία μειονότητα μέσα στον Ελληνικό χώρο και απαιτούν ίσα δικαιώματα με τους υπόλοιπους νησιώτες. 

- Απαιτούν Γενική Διοίκηση (Γραμματεία) Ιονίου, ώστε να πάψει η εξάρτηση από στεριανά κέντρα.

- Απαιτούν πλήρη στελέχωση της Δημόσιας Διοίκησης, όπως γίνεται στις άλλες περιφέρειες.

- Απαιτούν τα δικά τους Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.

- Απαιτούν το Ελληνικό κράτος να αντιμετωπίσει τα Επτάνησα σαν ένα ισότιμο και χρήσιμο μέλος και όχι σαν καρκίνωμα στο σώμα της Ελλάδας. 

Ο λαός θα πρέπει δυναμικά και μέσα φυσικά στα πλαίσια της νομιμότητας, να στηρίξει τις παραπάνω ενέργειες των αιρετών. Όλοι οι Επτανήσιοι, από τους Οθωνούς μέχρι τα Αντικύθηρα πρέπει να φωνάξουν ότι τα Επτάνησα είναι ενωμένα και να απομονώσουν τις φωνές που προσπαθούν να σπείρουν ενδο-Επτανησιακή διχόνοια. 

Γιάννης Βραδής

Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Purdue, ΗΠΑ

http://ionianislandsvision2020.blogspot.com

Επτανησιακός χωροταξικός σχεδιασμός.

Ο χωροταξικός σχεδιασμός της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων (ΠΙΝ) κρύβει δύο κινδύνους και μία ευκαιρία. Ο πρώτος κίνδυνος προέρχεται από πιθανό ανεπαρκή σχεδιασμό και σχετίζεται με την μη ανάπτυξη και ίσως αποδυνάμωση της ΠΙΝ σε μερικούς ή και σε όλους τους τομείς. Ο δεύτερος κίνδυνος σχετίζεται με πλασματική ανάδειξη μη βιωσιμότητας της ΠΙΝ με αποτέλεσμα μελλοντικές προσπάθειες γιά διάλυση της και ένταξη των νησιών στις απέναντι ακτές. Η ευκαιρία προέρχεται από ορθό σχεδιασμό και σχετίζεται με υψηλά επίπεδα αειφόρου ανάπτυξης.

Οι παγίδες που κρύβει ο χωροταξικός σχεδιασμός σχετικά με την ενίσχυση των προαναφερθέντων κινδύνων είναι:

1. Ο μη χαρακτηρισμός της πόλης της Κέρκυρας σαν πρωτεύοντα αστικού κέντρου. Η μη ύπαρξη ενός πρωτεύοντα αστικού κέντρου στην ΠΙΝ δημιουργεί άμεσα (με βάση την Ελληνική διοικητική λογική) την ανάγκη εξάρτησης της Περιφέρειας από εξωπεριφεριακούς πρωτεύοντες αστικούς πόλους (Πάτρα, Γιάννενα). Αυτό θα έχει σαν συνέπεια  να εξασθενήσει η διοικητική δομή της ΠΙΝ και να αναδειχθεί η "ανάγκη" διάλυσής της και ένταξης των νησιών σε όμορες στεριανές Περιφέρειες.  

Στην σελίδα 81 του ΕΣΠΑ (http://www.espa.gr/elibrary/Eggrafo_ESPA_el.pdf) γίνεται αξιολόγηση Ελληνικών πόλεων με βάση έναν αριθμό κριτηρίων ώστε να επιλεγούν τα αστικά κέντρα - πόλοι ανάπτυξης. Μεταξύ των κριτηρίων είναι: 

(α) Η υποδομή ανώτατης εκπαίδευσης και υγείας η οποία σχετίζεται με την ύπαρξη ΑΕΙ και πανεπιστημιακών νοσοκομείων.

(β) Η σχέση με άξονες ανάπτυξης. 

(γ) Η σχέση με αναδυόμενους άξονες ανάπτυξης. 

Στο πρώτο κριτήριο η Κέρκυρα εσφαλμένα δεν βαθμολογήθηκε θετικά παρόλο που είναι η έδρα του Ιονίου Πανεπιστημίου. Όσον αφορά στα κριτήρια (β) και (γ) η Κέρκυρα αξιολογήθηκε ότι δεν βρίσκεται επάνω και δεν έχει εγγύτητα με κανέναν άξονα ανάπτυξης. Στην πραγματικότητα η πόλη βρίσκεται στην απόληξη της Εγνατίας και της Ιονίας οδού, οι οποίες χαρακτηρίζονται σαν άξονες ανάπτυξης στην περίπτωση των Ιωαννίνων και θα μπορούσε να πάρει την προσδιορισμένη βαθμολογία της "εγγύτητας" σε αυτές. Επίσης θεωρόντας και την θαλάσσια επέκταση της Εγνατίας, τις οδούς δηλαδή προς Ιταλία προκύπτει ότι η Κέρκυρα δεν έχει μόνο εγγύτητα, αλλά βρίσκεται μέσα στον αναπτυξιακό άξονα Εγνατία - Ιόνιο - Αδριατική και θα έπρεπε να αξιολογηθεί με ακόμη μεγαλύτερη βαθμολογία. Εάν η Κέρκυρα είχε βαθμολογηθεί ορθά στα παραπάνω κριτήρια θα συγκέντρωνε την απαραίτητη βαθμολογία γιά να κριθεί αστικό κέντρο - πόλος ανάπτυξης. 

2. Η ύπαρξη καλύτερης εξωπεριφερειακής συγκοινωνίας των νησιών από την ενδοπεριφερειακή. Όλα τα νησιά έχουν καλύτερες ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες που τα συνδέουν με τις απέναντι στεριανές περιοχές απ'ότι μεταξύ τους και ειδικά με την Κέρκυρα. Από πλευράς πολιτείας δεν έχει γίνει ουσιαστικά καμμία ενέργεια προς ενεργοποίηση του μεταφορικού ισοδύναμου και δημιουργία ενδοπεριφερειακής ακτοπλοϊκής συγκοινωνίας. 

3. Η προτεινόμενη συνεργασία Λευκάδας - Πρέβεζας - Άρτας η οποία θα απομακρύνει την Λευκάδα από την ΠΙΝ και θα την "ενσωματώσει" στο Ηπειρωτικό δίκτυο πόλεων. 

4. Το ΕΣΠΑ εστιάζεται σε μία ήπια γενικά ανάπτυξη της ΠΙΝ και σε "ενδυνάμωση των σχέσεων των νησιών με τον ηπειρωτικό κορμό της χώρας". Το ΕΣΠΑ χωρίς δηλαδή να δίνει μία έντονη αναπτυξιακή προοπτική στα Επτάνησα προσδιορίζει αυξημένη εξάρτηση από την ηπειρωτική Ελλάδα, κάτι που προϊωνίζει και διοικητική εξάρτηση των από αυτήν. 

Γιά να ξεπεραστούν οι παγίδες και να αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι προτείνεται να πραγματοποιηθούν τα ακόλουθα:

1. Ο όλος χωροταξικός σχεδιασμός της ΠΙΝ να σταματήσει να κοιτάει προς την απέναντι ακτή και να στραφεί προς στην θάλασσα, δηλαδή προς το Ιόνιο πέλαγος και προς τα μικρά και μεγάλα νησιά του. Η ΠΙΝ δεν είναι μία στεριανή Περιφέρεια, είναι μία Νησιωτική Περιφέρεια η οποία κυριαρχεί σε ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικώτερα πελάγη της χώρας. Ο σχεδιασμός, η διαχείριση και η αειφόρος ανάπτυξη του αρχιπελάγους δεν είναι δυνατόν να υλοποιείται από τις μη νησιωτικές πόλεις της Πάτρας και ιδιαίτερα των Ιωαννίνων, γιά να είναι επιτυχής πρέπει να γίνεται από τις ήδη υπάρχουσες και ιστορικά τεκμηριωμένα επιτυχείς πόλεις των Επτανήσων. Γιά την ολοκλήρωση του Ιόνιου χώρου θα πρέπει επίσης να γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες γιά την ενσωμάτωση των Κυθήρων στην ΠΙΝ, μετά από την σύμφωνη γνώμη φυσικά των κατοίκων. 

2. Να γίνει αναβάθμιση της Κέρκυρας σε πρωτεύοντα αστικό πόλο, διαδικασία η οποία προβλέπεται από το ΕΣΠΑ. Αυτό θα δώσει το πλεονέκτημα στην Ελλάδα να έχει μία προκεχωρημένη ισχυρή πόλη στο γεωπολιτικής και οικονομικής σημασίας τρίγωνο Κέρκυρα - Ότραντο - Αυλώνα και στα Επτάνησα ένα αξιόλογο διοικητικό κέντρο.

3. Να δημιουργηθεί ένα δεύτερο αστικό κέντρο στο νότιο Ιόνιο το οποίο θα μπορούσε να αποτελείται από το σύμπλεγμα Λευκάδα - Αργοστόλι - Ληξούρι - Ζάκυνθος. Το σύμπλεγμα αυτό θα μπορούσε να μοιράζεται υπηρεσίες, υγεία, εκπαίδευση, κλπ.  

4. Να γίνει rebranding της πόλης της Κέρκυρας, αλλά και του νότιου δεύτερου αστικού κέντρου ώστε να εξελιχθούν σε πολιτιστικά, εκθεσιακά, συνεδριακά και επιχειρηματικά κέντρα. Η διεθνής ακτινοβολία και οι σχέσεις της Κέρκυρας μπορούν να στηρίξουν αυτό το εγχείρημα.

5. Να σχεδιαστεί η "Επτανησιακή Οδός" η οποία θα συνδέει τα Επτάνησα από βορρά σε νότο και θα διευκολύνει την επικοινωνία και την μεταφορά προϊόντων. Η Επτανησιακή Οδός θα αποτελείται από τους κατακόρυφους οδικούς άξονες των νησιών και τις ακτοπλοϊκές συνδέσεις μεταξύ τους με εφαρμογή του μεταφορικού ισοδύναμου. Ο άξονας θα ξεκινάει από ένα νέο λιμάνι στη ΒΔ Κέρκυρα το οποίο θα την συνδέει με το Ότραντο, το πλησιέστερο σημείο της Ιταλίας, και από εκεί μέσω Λευκίμμης, Λευκάδας (αφού υλοποιηθεί η προγραμματισμένη διαπλάτυνση του διαύλου), Βασιλικής, Φισκάρδου, Πεσάδας και Αγίου Νικολάου θα καταλήγει στην Ζάκυνθο και στον Λαγανά. Κομβικό σημείο γιά την Επτανησιακή οδό αποτελεί η πόλη της Λευκάδας, καθώς αυτή είναι οδικά συνδεδεμένη με την ηπειρωτική Ελλάδα και με την Ιόνια οδό. Το τμήμα Κέρκυρα - Λευκάδα θα εξυπηρετεί την κίνηση μεταξύ Κέρκυρας και νότιας Ελλάδας υποκαθιστώντας την διαδρομή Κέρκυρα - Ηγουμενίτσα - Άκτιο. Το τμήμα Ζάκυνθος - Κεφαλονιά - Λευκάδα (ή και απ'ευθείας σύνδεση Ζάκυνθος -  Λευκάδα) θα εξυπηρετεί την σύνδεση της Ζακύνθου και της Κεφαλονιάς με την Εγνατία και την βόρεια Ελλάδα. 

6. Να ενισχυθεί η αεροπορική σύνδεση των νησιών και να αρχίσει η σύνδεση μέσω υδροπλάνων ώστε να διευκολύνεται η γρήγορη και αυθημερόν μετάβαση κατοίκων και τουριστών από νησί σε νησί.

7. Να ομοσπονδιοποιηθούν το Ιόνιο Πανεπιστήμιο και το ΤΕΙ Ιονίων Νήσων και να οργανωθούν οι απαραίτητες σχολές και τμήματα (πχ σχολή τουρισμού) ώστε να ενδυναμωθούν οι σχέσεις μεταξύ των νησιών, να βελτιωθεί η έρευνα και να στηριχθεί η τοπική οικονομία.

8. Να στηριχθεί η δημιουργία επιχειρηματικών Πανεπτανησιακών δικτύων, όπως στον τομέα της παραγωγής τροφίμων, ώστε να αποκτηθεί η κρίσιμη μάζα γιά την ανάπτυξη του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα.

Το μέλλον των Επτανήσων και η επιβίωση της ΠΙΝ κρίνονται σε μεγάλο βαθμό από τον χωροταξικό σχεδιασμό, ο οποίος πρέπει να έχει προσανατολισμό πλέον στην θάλασσα και όχι στην στεριά. Η κριτική στάση των Επτανησιακών παραγόντων απέναντι στο όχι ευνοϊκά γιά την ΠΙΝ σχεδιασμένο ΕΣΠΑ μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα ευνοϊκές ρυθμίσεις, ανάπτυξη και ενδυνάμωση της ΠΙΝ. Η παθητική αποδοχή του σχεδίου θα καταλήξει στην παραπέρα αποδυνάμωση και ίσως διάλυση του Επτανησιακού οικοδομήματος. 

Γιάννης Βραδής
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Purdue, ΗΠΑ

Ομιλία Γιάννη Βραδή γιά την παιδεία και τον πολιτισμό στο προσυνέδριο Β. Ιονίου των Ανεξάρτητων Ελλήνων στην Κέρκυρα, 17/02/13

Η παρακάτω ομιλία έγινε από τον Γιάννη Βραδή μετά από πρόσκληση των Ανεξάρτητων Ελλήνων.

Καλημέρα,

Δεν ανήκω σε κάποιο κομματικό χώρο, συνεπώς ούτε και στον δικό σας, αλλά επικροτώ κάθε προσπάθεια που έχει σαν σκοπό την ανάταση της χώρας μας και κατά την συγκεκριμένη περίοδο, την έξοδο της από την πολύπλευρη αυτή κρίση.  

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η χώρα μας δεν είναι ένας συμπαγής οργανισμός ο οποίος ζει στην Αττική, αντιθέτως αποτελείται από εκατομμύρια ανθρώπους-μονάδες οι οποίοι ζουν σε χιλιάδες οικισμούς. Μερικοί από τους τελευταίους είναι μεγαλύτεροι και μερικοί μικρότεροι, μερικοί βρίσκονται στον κορμό της χώρας, μερικοί σε απομονωμένα σημεία ορεινών όγκων και άλλοι σε απόμακρα σημεία των θαλασσινών μας συνόρων. Αυτή είναι η χώρα μας, αυτή τη μορφή θα πρέπει να αναγνωρίσουμε και με αυτήν στο μυαλό μας θα πρέπει να σχεδιάσουμε το μέλλον μας επάνω σε μια βάση αποκέντρωσης. Πρέπει λοιπόν να αναφέρω ότι θεωρώ αξιέπαινη την προσπάθεια του κου Κουίκ, ελλείψει ντόπιου κοινοβουλευτικού εκπροσώπου της παράταξής σας, να επισκέπτεται τα Επτάνησα, να ενημερώνεται γιά τα προβλήματά τους και κατόπι να τα φέρνει στην βουλή.

"Ανεξάρτητοι Έλληνες", μία ομολογουμένως πολύ ωραία ονομασία κόμματος. Ας δούμε όμως τι κρύβεται πίσω από αυτές τις λέξεις. 

"Ανεξάρτητος" είναι αυτός που δεν εξαρτάται από άλλον ή από κάτι άλλο, αυτός που δεν έχει κάποια σχέση εξάρτησης. Είναι λοιπόν ανεξάρτητος αυτός που δεν υπόκειται στη βούληση άλλου, που πράττει σύμφωνα με τη δική του βούληση, είναι δηλαδή ο ελεύθερος. 

Γιά να είναι κανείς ανεξάρτητος - ελεύθερος πρέπει να γνωρίζει και να χαρτογραφεί τον εσωτερικό, αλλά και εξωτερικό του κόσμο, ώστε να χαράζει την δική του ανεξάρτητη πορεία ανάλογα πάντοτε με την κρίση του. Άρα λοιπόν η ανεξαρτησία - ελευθερία συνδέονται άμεσα με την νόηση, δηλαδή την ικανότητα του νου να επεξεργάζεται το υλικό που του παρέχουν οι αισθήσεις και να διαμορφώνει τις έννοιες, τους συλλογισμούς και τις κρίσεις, δηλαδή να δημιουργεί.

"Έλληνας" είναι ο υπήκοος αυτής της χώρας, αλλά πηγαίνοντας λίγο πίσω στον χρόνο είναι αυτός που έθεσε τις βάσεις της δυτικής νόησης. Οι δύο λοιπόν έννοιες, ανεξάρτητος και Έλληνας έχουν ένα σημείο τομής, την νόηση.

Η νόηση είναι μία άϋλη παραγωγική διεργασία ή οποία γιά να έχει αποτέλεσμα πρέπει να τροφοδοτείται με δεδομένα τα οποία μπορεί να είναι σε ένα βαθμό τα προσλαμβανόμενα μέσω των αισθήσεων, αλλά κυρίως οι πληροφορίες -  αποτελέσματα άλλων νοητικών διεργασιών. Η δεξαμενή αυτών των πληροφοριών, δηλαδή  του συνόλου των υλικών, πνευματικών, τεχνικών επιτευγμάτων και επιδόσεων, του ανθρώπου, δεν είναι άλλη από τον πολιτισμό. Σημαντική είναι η γενικώτερη ανάλυση του πολιτισμού σε δύο συνιστώσες, στον πνευματικό και στον υλικό. 

Οι τεχνικές της νόησης, αλλά και ο πολιτισμός γενικότερα μεταφέρονται στα μέλη της κοινωνίας μέσω μίας διεργασίας μάθησης, της παιδείας. Η παιδεία λοιπόν είναι αυτή που δίνει στο άτομο τα εργαλεία με τα οποία αυτό θα καταφέρει να αναγνωρίσει, να χαρτογραφήσει και να πλοηγηθεί στους χώρους της ελευθερίας, αλλά και της δημιουργίας. 

Κάθε κοινωνία έχει δικά της πολιτιστικά χαρακτηριστικά, μέ έμφαση σε ένα τομέα ή άλλο, η με διαφορετική κατά περίπτωση έκφραση του ιδίου θέματος. Σε μία πολυποίκιλη λοιπόν χώρα, όπως η Ελλάδα, υπάρχει τοπικός πολιτιστικός πλούτος ο οποίος εάν αξιοποιηθεί σαν υλικό τροφοδοσίας της νόησης μπορεί να φέρει σωρεία εκπληκτικών αποτελεσμάτων. Η μέχρι στιγμής πολιτική των Ελληνικών κυβερνήσεων κινήθηκε προς την κατεύθυνση της πολιτιστικής ομογενοποίησης του Ελληνικού έθνους προσβλέποντας ίσως σε ενδυνάμωση του εθνικού χαρακτήρα. Γιά την επίτευξη όμως του παραπάνω σκοπού, αντί να αναδειχθούν τα επί μέρους πολιτιστικά χαρακτηριστικά με τρόπο που ολόκληρο το έθνος να τα οικειοποιηθεί και να αποτελέσουν μέρος της γενικώτερης ταυτότητας των νεο-Ελλήνων προτιμήθηκε η εύκολη λύση του ψαλιδίσματος των διαφορών και της εύρεσης του εναπομείναντα, όχι βέβαια και πολύ πλούσιου, κοινού παρονομαστή. Χαρακτηριτική είναι η περίπτωση του κλεισίματος της Ιονίου Ακαδημίας και πολλών άλλων σχολείων και σχολών αμέσως μετά την ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα. Σε κάθε περίπτωση που δεν καταβάλλεται σημαντική προσπάθεια ελέγχου μίας διεργασίας τα αποτελέσματα τείνουν προς μία αύξηση της αταξίας και παραγωγής προϊόντων χαμηλής αξίας, σε μία αύξηση δηλαδή  της "εντροπίας", όπως λέγεται στην φυσική. Στην περίπτωση της Ελλάδας λοιπόν, επειδή δεν κατεβλήθη σοβαρή προσπάθεια, το αποτέλεσμα της εθνικής πολιτιστικής ομογενοποίησης περιέχει σε πολλές περιπτώσεις προϊόντα χαμηλής αξίας, όπως ο εγωκεντρισμός και η διαφθορά.

Η σημερινή οικονομική κρίση είναι το αποτέλεσμα μίας κρίσης πολιτισμού και συγκεκριμένα των πνευματικών επιδόσεων των νεο-Ελλήνων (θεσμοί, δίκαιο, έθιμα, κλπ). Η έξοδος από αυτή τη κρίση φαίνεται να είναι χρονικά μακρυά, καθώς γιά να επιτευχθεί δεν χρειάζεται μόνο η διαρκής έγχυση ρευστού στα κρατικά ταμεία και κάποιες τεχνικής φύσης διαρθρωτικές αλλαγές, αλλά και η μετεξέλιξη του πολιτιστικού χαρακτήρα της κοινωνίας. Πως μπορεί αυτό να επιτευχθεί; Πως αλλοιώς, παρά με την παιδεία. Το επόμενο ερώτημα που γεννάται είναι ποιά παιδεία, ποιό πρέπει να είναι το περιεχόμενο της παιδείας;

Με βάση τα προαναφερθέντα θετικά αποτελέσματα που θα μπορούσε να έχει η αξιοποίηση του πολιτιστικού πλούτου των επί μέρους περιοχών της Ελλάδας προκύπτει σαν λογική πρόταση η παροσαρμογή της παιδείας στα χαρακτηριστικά και στον πολιτισμό κάθε τόπου μέσω μίας πολιτιστικής, μεταξύ άλλων, αποκέντρωσης. Η Ελλάδα αποτελείται από εννέα γεωγραφικά, ιστορικά και πολιτιστικά διαμερίσματα: Επτάνησα, Ήπειρος, Μακεδονία, Θράκη, Θεσσαλία, Νησιά Αιγαίου, Στερεά Ελλάδα, Πελλοπόνησος και Κρήτη. Σε μερικά από αυτά υπάρχουν υποδιαιρέσεις βέβαια, όπως στα νησιά του Αιγαίου, ενώ η Αττική παρουσιάζεται, λόγω της συρροής διαφορετικών πληθυσμών, αλλά και της δυναμικής της, σαν ένα διαφορετικό διαμέρισμα πλέον.  Κάθε ένα από αυτά τα διαμερίσματα έχει ιδιαίτερο χαρακτήρα και στις δύο συνιστώσες του πολιτισμού, δηλαδή στην πνευματική και στην τεχνική. Στον σχεδιασμό της ανάπτυξης ενός τόπου πρέπει να είμαστε ρεαλιστές και να προσδιορίζουμε τα χαρακτηριστικά που πραγματικά μπορούν να καλλιεργηθούν. Στην αστικοποιημένη Κέρκυρα, γιά παράδειγμα, δεν μπορούμε να μιλάμε γιά σημαντική εντατική γεωργική ανάπτυξη.

Παράδειγμα: Η Κέρκυρα. 

Ο πνευματικός πολιτισμός των Επτανήσων διακρίνεται γιά μία έντονη τάση και μάλιστα με "δυτική" χροιά, προς τις τέχνες και τα γράμματα, όπως στην μουσική, στην ζωγραφική και στην ποίηση. Κάθε οικογένεια έχει ένα τουλάχιστον μέλος το οποίο ασχολείται, έστω και ερασιτεχνικά, με μία καλή τέχνη. Στην Κέρκυρα ο πληθυσμός είναι εξοικειωμένος με την κλασσική και οπερατική μουσική και υπάρχουν τουλάχιστον 18 φιλαρμονικές οι οποίες τροφοδοτούν γιά χρόνια με εκτελεστές τα σοβαρά μουσικά σύνολα της Αθήνας. Ο πολιτιστικός όμως αυτός πλούτος των Επτανήσων ποτέ δεν αναδείχθηκε από το Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα και η διατήρησή του στηρίχθηκε στην ιδιωτική μη κερδοσκοπική πρωτοβουλία. Η Κέρκυρα δεν έχει κρατικές δομές που να αναδεικνύουν το συγκριτικό μουσικό πλεονέκτημά της. Κρατικό Ωδείο δεν υπήρξε ποτέ στην Κέρκυρα και οι μαθητές που ήθελαν να προχωρήσουν στις μουσικές σπουδές τους έπρεπε να πάνε στην Αθήνα ή στο εξωτερικό. Τα τελευταία χρόνια βέβαια δημιουργήθηκε το μουσικό Γυμνάσιο και το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου το οποίο ακόμη δεν έχει κατορθώσει να ενταχθεί απόλυτα στις μουσικές δομές του νησιού. Κρατικές συμφωνικές ορχήστρες υπάρχουν στην Αθήνα και στην Θεσσαλονίκη, όχι όμως στην Κέρκυρα που αποτελεί το μεγαλύτερο φυτώριο μουσικών της χώρας με αποτέλεσμα πολλά παιδιά να μην συνεχίζουν τις μουσικές σπουδές τους γνωρίζοντας ότι επιστρέφοντας στον τόπο τους θα αντιμετωπίσουν την ανεργία. Πως θα μπορούσε λοιπόν να σχεδιαστεί η παιδεία λαμβάνοντας υπ'οψη τα πνευματικά χαρακτηριστικά της Κέρκυρας; 

Στην Κέρκυρα θα μπορούσε να υπήρχε μία δομή μουσικής παιδείας ενσωματωμένη στο εθνικό σύστημα παιδείας. Η σοβαρή διδασκαλία της μουσικής θα μπορούσε να ξεκινάει από το Δημοτικό σχολείο και να έφθανε μέχρι το Λύκειο, σε ορισμένα τουλάχιστον σχολεία, με διδασκαλία όχι μόνο θεωρητικών, αλλά και οργάνων. Οι Πανεπιστημιακές σπουδές θα είχαν πλέον περισσότερο τον χαρακτήρα της τελειοποίησης και της εξειδίκευσης. Οι πανεπιστημιακοί, μαζί με έναν αριθμό φοιτητών, θα μπορούσαν να συμμετέχουν στην σύνθεση μίας κρατικής συμφωνικής ορχήστρας. Το όλο σύμπλεγμα, μουσική διδασκαλία στα σχολεία, ιδιωτικά ωδεία, υψηλής στάθμης πανεπιστημιακή σχολή, συμφωνική ορχήστρα, φιλαρμονικές και χορωδίες θα δημιουργούσε μία εξαιρετική μουσική δομή με διεθνή εμβέλεια και θα καθιστούσαν την Κέρκυρα ένα σημαντικό κέντρο μουσικών σπουδών στο οποίο θα προσέρχονταν φοιτητές, αλλά και επισκέπτες, από διάφορα μέρη προσφέροντας στην τοπική και στην εθνική οικονομία. 

Η δημιουργία μίας συμφωνικής ορχήστρας στην Κέρκυρα στην παρούσα περίοδο φαντάζει σαν ουτοπία. Η σύμπραξη όμως του Ιονίου Πανεπιστημίου, των φιλαρμονικών, των χορωδιών και του Δήμου γιά την δημιουργία ενός πλαισίου παροχής μουσικής παιδείας με βραχυπρόθεσμο στόχο την δημιουργία μίας έστω ερασιτεχνικής συμφωνικής ορχήστρας και μεσοπρόθεσμο την πλήρη ανάπτυξη των δομών που προαναφέρθηκαν είναι ένας υλοποιήσιμος στόχος. 

Ο τεχνικός πολιτισμός των Επτανήσων σχετίζεται περισσότερο με τις τουριστικές υποδομές και την παροχή υπηρεσιών. Η Κέρκυρα αποτελεί το πρώτο μέρος στο οποίο αναπτύχθηκε τουρισμός στην Ελλάδα, παρόλα αυτά εκτός από μία μέση σχολή δεν έχει ποτέ λειτουργήσει ανώτερη ή ανώτατη σχολή τουριστικών επαγγελμάτων στο νησί. 

Πως θα μπορούσε λοιπόν να σχεδιαστεί η παιδεία λαμβάνοντας υπ'οψη τα τεχνικά πολιτιστικά χαρακτηριστικά της Κέρκυρας; 

Στην Κέρκυρα θα μπορούσε να οργανωθεί ένα σύστημα εκπαίδευσης σε θέματα τουρισμού και γενικότερα παροχής υπηρεσιών. Το ένα σκέλος της εκπαίδευσης θα μπορούσε να προσφερθεί από μέσες ή μεταλυκειακές σχολές με εξειδίκευση στα διάφορα επαγέλματα του τουρισμού, από μαγείρους μέχρι τουριστικούς πράκτορες. Στο δεύτερο σκέλος θα μπορούσε να υπάρχει πανεπιστημική σχολή με κατευθύνσεις συναφείς προς τον τουρισμό, την διοίκηση επιχειρήσεων και του μάρκετινγκ. Η λειτουργία μίας πανεπιστημιακής σχολής υψηλού επιπέδου θα είχε σαν αποτέλεσμα, όχι μόνο την εξειδίκευση φοιτητών σε θέματα τουρισμού και κατά συνέπεια την παροχή υψηλώτερου επιπέδου υπηρεσιών, αλλά θα μπορούσε, σε συνδυασμό με τις υπάρχουσες και μελλοντικές υποδομές, να αποτελέσει ένα πόλο έλξης φοιτητών και από το εξωτερικό, οπότε και πολύτιμου συναλλάγματος. 

Ο συνδυασμός της ανάπτυξης της παιδείας στον πνευματικό και στον τεχνικό τομέα του πολιτισμού θα είχε σαν αποτέλεσμα την μετατροπή του νησιού σε ένα κέντρο πολιτισμού - τουρισμού - παροχής υπηρεσιών με διεθνή ακτινοβολία. Ένα απλό παράδειγμα στο οποίο φαίνεται η αλληλεπίδραση πνευματικού πολιτισμού και τουρισμού είναι το Κερκυραϊκό Πάσχα. 

Η παρούσα κατάσταση αποκλείει ουσιαστικά κάθε κρατική επένδυση στον τομέα του πνευματικού πολιτισμού. Αυτό όμως που μπορεί να γίνει είναι ο προγραμματισμός και η οργάνωση της εκπαίδευσης. Στόχος πρέπει να είναι η πολιτιστική αποκέντρωση με αξιοποίηση των πολιτιστικών χαρακτηριστικών κάθε τόπου της χώρας και την σύνδεση, εάν και όπου αυτό είναι δυνατόν, των δύο συνιστωσών του πολιτισμού, τον τεχνικό και τον πνευματικό. Αποτέλεσμα αυτών θα είναι η ανάπτυξη πολιτιστικών πρωτοβουλιών σε ολόκληρη την χώρα οι οποίες όχι μόνο θα συμβάλλουν στην πνευματική ανάταση αλλά και στην οικονομική άνοδο του νεο-Έλληνα με αποτέλεσμα να πλησιάσει περισσότερο στο ζητούμενο, την χαρά της ζωής και την ελευθερία του. 

Στα Επτάνησα θα πρέπει να ενοποιηθεί - ομοσπονδιοποιηθεί Το Ιόνιο Πανεπιστήμιο με τα ΤΕΙ Ιονίων Νήσων ώστε να υπάρχει ένας σημαντικός κορμός τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην ιστορική μας περιφέρεια. Το πανεπιστημιακό αυτό σύμπλεγα θα πρέπει να έχει, εκτός από τις κλασσικές σχολές, μία εξειδίκευση στους τομείς των καλών τεχνών και της μουσικής, του τουρισμού και της παροχής υπηρεσιών, αλλά και της καινοτομίας - τεχνολογίας. 

Οι Επτανήσιοι πρέπει δυναμικά να απαιτήσουμε ίση μεταχείριση με τους υπόλοιπους Έλληνες.

Γιά το μόνο ίσως που δεν μπορούν να κατηγορηθούν οι Ελληνικές κυβερνήσεις των τελευταίων τουλάχιστον ετών είναι ασάφεια ως πρός το επιδιωκόμενο από αυτές στάτους των Επτανήσων. Η συμπεριφορά της Ελληνικής πολιτείας χαρακτηρίζεται από προσπάθειες υποβάθμισης των Επτανήσων αρχής γενομένης με την κατάργηση των σπουδαιότερων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων των νησιών ένα μόλις χρόνο μετά την ένωση. Κατά την τελευταία δεκαετία οι προσπάθειες αυτές είναι κλιμακούμενες με αποκορύφωμα την επιδιωκόμενη μείωση σχολών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και μεταφορά του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων στην Δυτική Ελλάδα. Το σχέδιο "Αθηνά" προβλέπει μειώσεις σχολών σε ολόκληρη την χώρα, αλλά η προβλεπόμενη μείωση του 50% στα Επτάνησα είναι σαφώς μεγαλύτερη του 29% του εθνικού μέσου όρου, του 17% των δύο νησιωτικών περιφερειών του Αιγαίου και του κραυγαλαία χαμηλού 5% της πόλης των Ιωαννίνων. 

Η υποβάθμιση των Επτανήσων επιχειρείται συστηματικά από όλες σχεδόν τις κυβερνήσεις των τελευταίων τουλάχιστον ετών σε διάφορους τομείς, όπως της οικονομίας, της παιδείας, αλλά κυρίως της δημόσιας διοίκησης. Το υψηλό ΦΠΑ και οι μικρότερες επιδοτήσεις σε σχέση με το Αιγαίο, η διαρκής υποσχεσιολογία σχετικά με δημόσια έργα τα οποία δεν πραγματοποιούνται, όπως αυτό των φραγμάτων, η διαρκώς αυξανόμενη διοικητική εξάρτηση των νησιών από εξωπεριφερειακά στεριανά κέντρα είναι μόνο μερικά παραδείγματα. Η εσωστρέφεια της Ελλάδας και η "φοβία" απέναντι στον "δυτικό" Επτανησιακό πολιτισμό θα μπορούσε να εξηγήσει την πολιτική της απέναντι στα Επτάνησα γιά μία σειρά ετών. Η από τριακονταετίας όμως συμμετοχή του Ελληνικού κράτους στην ΕΕ και η από δεκαετίας συμμετοχή του στην νομισματική ένωση δεν μπορούν να δικαιολογήσουν πλέον πολιτικές δυτικοφοβίας και εσωστρέφειας. Η μοναδικές λοιπόν εναπομείνασες λογικές εξηγήσεις της σταθερής αρνητικής στάσης της πολιτείας απέναντι στα Επτάνησα είναι δύο: (α) Η πολιτική αδυναμία των Επτανήσων να διεκδικήσουν τα προσήκοντα και (β) η ύπαρξη απόλυτης αδιαφορίας ή και απέχθειας γιά τα Επτάνησα από πολύ μεγάλο μέρος του πολιτικού κόσμου, άρα αναλόγως και του Ελληνικού λαού. Η πρώτη εξήγηση θα πρέπει να απορριφθεί, καθώς τα Επτάνησα έχουν ισχυρή παρουσία στις εκάστοτε κυβερνήσεις. Ο κος Δένδιας, γιά παράδειγμα, είναι ένα σημαντικό μέλος της κυβέρνησης στην περίοδο που τα Επτάνησα βάλλονται στον τομέα της παιδείας. Η δεύτερη εξήγηση θα μπορούσε να αφορά μερικά μέλη του πολιτικού κόσμου, ίσως και έναν αριθμό πολιτών, όχι όμως σημαντικό γιά να επηρεάζει πολιτικές του κράτους και να τις καθιστά συστηματικά αρνητικές προς τα Επτάνησα. Επομένως πρέπει να υπάρχει κάποια τρίτη άγνωστη μέχρι σήμερα εξήγηση. 

Τα Επτάνησα, και κυρίως η Κέρκυρα, βρίσκονται σε ένα διαχρονικά σημαντικό γεωπολιτικό χώρο που ορίζεται από την κεντρική Μεσόγειο, από την συνδέουσα αυτήν με την κεντρική Ευρώπη Αδριατική και από την Ιταλική και την Βαλκανική χερσόνησο. Το τρίγωνο Ότραντο - Αυλώνα - Κέρκυρα είναι μεγάλης σημασίας γιά την ναυσιπλοϊα, την μεταφορά ενέργειας, τις τηλεπικοινωνίες, αλλά και γιά τους υποτιθέμενους υδρογονάνθρακες. Κατανοόντας την σημασία του τριγώνου η Ιταλία προσπαθεί να κυριαρχήσει και στην δεύτερη κορυφή αυτού με την απόκτηση ελέγχου του Αλβανικού τώρα, στην είσοδο του κόλπου της Αυλώνας, πάλαι ποτέ Κερκυραϊκού Διαπόντιου νησιού Σάσωνα. Η Τουρκία επίσης προσπαθεί να ενισχύσει την παρουσία της στην περιοχή με εγκατάσταση πολεμικών πλοίων στην Αυλώνα. Απόλυτα λογικό λοιπόν θα ήταν η Ελλάδα να προσπαθήσει επίσης να ενισχύσει την θέση της στην τρίτη κορυφή του τριγώνου, την Κέρκυρα και ιδιαίτερα στο νησί των Οθωνών. Αντίθετα όμως σταδιακά και συστηματικά αποδυναμώνει την Κέρκυρα αποσύροντας τις Ελληνικές δημόσιες υπηρεσίες και δομές από αυτήν, οι δε Οθωνοί παραμένουν υποβαθμισμένοι με ένα συχνά μη προσεγγίσιμο λιμάνι. Παραδόξως όμως η Ελλάδα ενισχύει την πόλη των Ιωαννίνων δίνοντας τη εντύπωση ότι τα σύνορα του κράτους φθάνουν μέχρι τις Ηπειρωτικές ακτές του Ιονίου, αλλά όχι παραπέρα. Με την ανάλυση όλων των προαναφερθέντων δεδομένων και λαμβάνοντας υπ'οψη τη συστηματικότητα των ενεργειών καθίσταται σαφές ότι η Ελληνική πολιτεία ηθελημένα ή όχι δίνει το μήνυμα στην διεθνή κοινότητα ότι ακολουθεί μία πολιτική απόσυρσης της από τα Επτάνησα ή τουλάχιστον από τα βόρεια εξ'αυτών.

Οι Επτανήσιοι μη έχοντας, η μη θέλοντας να αντιληφθούν την παραπάνω πολιτική εκπλήσσονται κάθε φορά από τις "εχθρικές" προς αυτούς κινήσεις της φίλιας χώρας και προσπαθούν με παραδοσιακές μεθόδους όπως ψηφίσματα διαμαρτυρίας και συνομιλίες με υπουργούς να λύσουν τα επιμέρους προβλήματα. Οι κυβερνήσεις θα συνεχίζουν ακάθεκτες την υλοποίηση της Επτανησιακής πολιτικής τους, έστω και εάν περιστασιακά φαίνονται να ψευδο-υποχωρούν. Τα Επτάνησα όμως θα χάνουν χρόνο συμμετέχοντας σε αυτό το κρυφτό. Κάθε μέρα που περνάει χάνονται ευκαιρίες γιά δημιουργία υποδομών και ανάπτυξης, κάθε μέρα που περνάει μπορεί να στοιχίζει χρόνια χαμένων προσπαθειών, κάθε μέρα του περνάει η αυξανόμενη οργή των Επτανησίων προσθέτει ένα λιθαράκι σε μία νέα διχόνοια. 

Οι Επτανήσιοι πολίτες πρέπει άμεσα να ενισχύσουμε τους διεπτανησιακούς δεσμούς μας, ώστε να εξασφαλίσουμε το αδιάσπαστο του αρχιπελάγους μας. Κατόπι θεωρόντας δεδομένη την μη φιλική Επτανησιακή πολιτική της Ελληνικής πολιτείας πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε τον τρόπο διεκδίκησης των δικαιωμάτων μας και, μέσα στα πλαίσια της νομιμότητας, την κλωνισμένη πλέον σχέση μας με το Ελληνικό κράτος. Στην περίπτωση που η Ελληνική Δημοκρατία έχει την διάθεση να κρατήσει τα Επτάνησα στην αγκαλιά της, οι Επτανήσιοι πρέπει δυναμικά να απαιτήσουμε συνολική λύση του προβλήματος με σαφή συνταγματική κατοχύρωση του αδιάσπαστου και του αυτοδιοίκητου της περιφέρειας μας και των ίσων δικαιωμάτων μας με τους υπόλοιπους Έλληνες. Στην περίπτωση που η Ελλάδα γυρίσει την πλάτη της στο Ιόνιο οι Επτανήσιοι πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι να κάνουμε όλες εκείνες τις ενέργειες που θα διασφαλίσουν ενότητα, ασφάλεια και ευημερία στα νησιά μας. 

Το πανεπιστήμιο της Ινσουλάρια και η πολιτιστική καταστροφή της.

Μία φορά και ένα καιρό σε ένα μακρυνό τόπο κάποια νησιά ξεκινήσανε ένα ταξίδι από τις ομίχλες της μυθολογίας στο άγνωστο του μέλλοντος. Στην πορεία τους περάσανε μέσα από φουρτούνες, πολεμήσανε πειρατές και επίδοξους κατακτητές μέχρι που φθάσανε σε ένα πέλαγος γαλάζιο και γαλήνιο, εκεί αράξανε και ονομάσανε τον τόπο Ινσουλάρια. Τα καράβια της γυρνούσανε τον κόσμο, μερικοί λένε ότι πετούσανε στα σύννεφα χωρίς κουπιά και τιμόνια, και φέρνανε στα λιμάνια της εμπορεύματα, ανθρώπους και γνώσεις. Η Ινσουλάρια έγινε ένας τόπος ζηλευτός, τα τραγούδια των γυναικών που δουλεύανε στους αγρούς χαϊδεύανε τις πλαγιές των λόφων, οι νότες των οργάνων αντηχούσανε στα πλακόστρωτα δρομάκια των πολιτειών της, οι παλέττες των ζωγράφων της χρωματίζανε τις ζωές των ανθρώπων και το μελάνι έτρεχε σαν ένας ποταμός σοφίας. 

Οι Ινσουλάριοι ήτανε πολύ περήφανοι γιά τον πολιτισμό τους, αλλά δεν ξεχάσανε τις ρίζες τους. Θυμόντανε με αγάπη τον μυθικό τόπο απ'όπου ξεκίνησε το ταξίδι τους και τους εκεί αδελφούς τους. Έτσι, όταν οι τελευταίοι προσπαθήσανε να πετάξουνε τα βαρβαρικά σπαθιά που κρεμόντανε γιά αιώνες πάνω από τα κεφάλια τους οι Ινσουλάριοι τους αγκαλιάσανε με τα γοργά καράβια τους. Μία όμορφη ανοιξιάτικη μέρα οι κάτοικοι της Ινσουλάρια γιορτάσανε με μεγάλη χαρά την κατάλυση της πολιτείας τους και την υπαγωγή της στο νεοσύστατο Βασίλειο των αδελφών τους. Τώρα θα μπορούσανε με τις γνώσεις τους, με τα σχολεία τους και με τον πολιτισμό τους να βοηθήσουνε τα αδέρφια τους και να φτιάξουνε όλοι μαζί το πιό ξακουστό Βασίλειο του κόσμου. 

Ένα χρόνο μετά σήμανε συναγερμός στην Ινσουλάρια. Στόλοι καραβιών παρατεταγμένοι γύρω από τα πανύψηλα τείχη χτυπούσανε τις πολιτείες. Ενώ οι βόμβες κατέστρεφαν έναν, έναν τους ναούς του πολιτισμού, πανεπιστήμια, σχολές, σχολεία, οι κάτοικοι σαστισμένοι κοιτούσανε τους αδελφούς να χειρίζονται τα κανόνια και τις σημαίες του Βασιλείου να κυματίζουνε περήφανες στα κατάρτια από τις γαλέρες. Το βράδυ οι σκιές των μαθητών μπλεκόντανε μεταξύ τους σε μία ατέρμονη αναζήτηση του γιατί γύρω από τα φλεγόμενα κτίρια. Την επόμενη μέρα άλλοι - μαύρες φιγούρες - γυρίζανε στα σπίτια τους και άλλοι, που δεν αντέχανε τη δίψα της μάθησης, τρέχανε στα λιμάνια ψάχνοντας απεγνωσμένα γιά ένα καράβι που θα τους πάρει μακρυά. Ο Βασιληάς έβαλε ντόπιους επιτετραμένους του σε όλα τα νησιά, από τους χάρτες του Βασιλείου σβήστηκε το όνομα και η ιστορία της Ινσουλάρια, ήτανε ένας τόπος που δεν υπήρξε ποτέ, γιατί έτσι έπρεπε γιά το καλό του Βασιλείου. Και τα χρόνια περνούσανε και κάθε τόσο, καράβια του Βασιλείου φεύγανε από τα νησιά σαν σκιές της φωτιάς που πότε έκαιγε σε μία δημόσια υπηρεσία, πότε σε ένα σχολείο, πότε σε ένα λιμάνι, πότε σε ένα νοσοκομείο. Οι επιτετραμένοι εξηγούσανε στο λαό ότι όλα ήτανε γιά το καλό της πατρίδας. 

Πέντε γενιές περάσανε μέχρι, με μεγάλη προσπάθεια, να καταφέρουνε οι Ινσουλάριοι να ξαναχτίσουνε στα καμένα ερείπια τους ναούς του πολιτισμού τους με πιό λαμπρό αυτόν του πανεπιστημίου τους. Καταφέρανε ακόμα και να ξαναβάλουνε το όνομα της Ινσουλάρια στο χάρτη του Βασιλείου. Περιχαρείς και εφησυχασμένοι από τους Βασιλικούς επιτετραμένους απολάμβαναν τις χαρές της ζωής στο ζηλευτό τους τόπο. 

Ήτανε μία χειμωνιάτικη μέρα, ηλιόλουστη και ζεστή όταν μία παρέα φίλων καθόντανε πάνω από τα τείχη και κοιτώντας τη θάλασσα συζητούσε γιά την κατάντια του Βασιλείου. Τόπος χωρίς κουλτούρα, τόπος αυλοκολάκων και λωποδυτών λέγανε. Συζητούσανε πως ο πολιτισμός της Ινσουλάρια θα μπορούσε να είχε βοηθήσει ακόμη περισσότερο τους αδελφούς, εάν αυτοί τον είχαν αγκαλιάσει. Εκεί που μιλούσανε, στο βάθος του ορίζοντα διακρίνανε να πλησιάζει μία αρμάδα πολεμικών πλοίων του Βασιλείου. Κοιταχτήκανε έντρομοι και σκορπιστήκανε τρέχοντας σε όλες της γωνιές της πόλης. Κάθε παιδί, κάθε νέος, κάθε μεσήλικας και κάθε γέρος ειδοποιήθηκε και πήγε στα τείχη. Οι επιτετραμένοι του Βασιληά, τρέχανε στους δρόμους προσπαθώντας να καθησυχάσουνε το κόσμο, "μην ανησυχείτε, θα μιλήσουμε με τον Βασιληά, θα διμαρτυρηθούμε και όλα θα πάνε καλά". Ο κόσμος όμως πιασμένος χέρι - χέρι είχε σχηματίσει κλοιό πάνω στα τείχη της πόλης. Η πρώτη βόμβα, που πέταγε προς το πανεπιστήμιο, μόλις πέρασε πάνω από τον κλοιό εξαϋλώθηκε μέσα στην οργή πέντε γενεών ανθρώπων, το ίδιο και η δεύτερη και η τρίτη και η τέταρτη. Ο Βασιληάς έξαλλος έστειλε τους στρατιώτες του να σπάσουνε τον ανθρώπινο κλοιό, μάταια όμως αυτοί προσπαθούσανε να αναρριχηθούνε στα τείχη της πόλης, γιατί γλυστρούσανε πάνω σε στρώματα οργής πέντε γενεών ανθρώπων. Η φωνή των Ινσουλάριων, μία και στιβαρή, είπε στον Βασιληά "εμείς πιά θα κάνουμε κουμάντο στο τόπο μας", φούσκωσε τα πανιά των πλοίων του και τα έστειλε πέρα από τον ορίζοντα. 

Η σημαία της Ινσουλάρια από τότε κυμάτιζε ισότιμη με του Βασιλείου στα κάστρα της, οι πόλεις πλουτιστήκανε με σχολές και σχολεία, τα λιμάνια της γεμίσανε με καράβια που πηγαίνανε και ερχόντανε στα πέρατα του κόσμου. Η σχέση των κατοίκων της με τα αδέλφια τους έγινε πραγματικά αδελφική, ήτανε πιά σχέση ίσου προς ίσο, το Βασίλειο ορθοπόδησε και τό ίδιο. Και όλα αυτά γίνανε γιατί οι Ινσουλάριοι, που ήτανε πνευματώδεις άνθρωποι, αντιληφθήκανε ότι η αυτοδιαχείριση ενός τόπου σε συνδυασμό με την καλλιέργεια της πολιτιστικής του διαφορετικότητας είναι πλούτος γιά το Βασίλειο, ενώ ο συγκεντρωτισμός και η πολιτιστική ισοπέδωση μπορεί να φέρει μόνο συμφορά. 

Γιατί φαίνεται απαξιωτική η στάση της Ελλάδας απέναντι στα Επτάνησα;

Γίνεται πολύς λόγος, ειδικά τελευταία, γιά την παρατηρούμενη μειονεκτική μεταχείριση των Επτανήσων από την Ελληνική πολιτεία. Ευνόητα λοιπόν αυτόματα γεννάται το ερώτημα του γιατί συμβαίνει αυτό.

Το νέο Ελληνικό κράτος αναδύθηκε μέσα από την Οθωμανική αυτοκρατορία η πληθυσμιακή σύνθεση της οποίας τόσο στον Ευρωπαϊκό, όσο και στον Ασιατικό χώρο αποτελούσε ένα πολύπλοκο ζήτημα. Δύο από τα πρώτα σημαντικά προβλήματα που είχε να αντιμετωπίσει το νέο κράτος πριν ακόμη από την σύσταση του ήταν η πληθυσμιακή ανομοιογένεια και η ανάγκη επέκτασης του ώστε να αποκτήσει μία κρίσιμη μάζα η οποία θα του εξασφάλιζε βιωσιμότητα.  Η Αγγλία, ειδικά μετά την ένωση της Ελλάδας με τα Επτάνησα και την επέκταση της επιρροής της σε αυτήν, είχε ιδιαίτερα συμφέροντα η χώρα να είναι μία σταθερή και αναπτυσσόμενη δύναμη στην ασταθή περιοχή των Βαλκανίων. Οι εσωτερικές, όσο και οι εξωτερικές λοιπόν δυνάμεις που κινούσαν τα νήματα προτίμησαν την δημιουργία ενός σταθερού συνεκτικού κράτους οχυρωμένου πίσω από μία εθνική ταυτότητα και ιδεολογία. Η δεύτερη, εκφρασμένη σε κάποια περίοδο ως η Μεγάλη Ιδέα, θα βοηθούσε στην απαραίτητη επέκταση των συνόρων και στην ενδυνάμωση του κράτους. Γιά την δημιουργία της εθνικής αυτής ταυτότητας και της ιδεολογίας έπρεπε να απαλειφθούν οι επιμέρους πολιτιστικές διαφορές και να τονιστούν η να εφευρεθούν τα κοινά χαρακτηριστικά των συνιστωσών κοινωνιών του Ελληνικού κράτους, δηλαδή έπρεπε να βρεθεί ο κοινός παρονομαστής. 

Η αρχαία Ελλάδα αποτελεί γιά τις Ελληνικές κοινωνίες, όπως άλλωστε και γιά όλες τις Δυτικές και όχι μόνον, ένα σημαντικώτατο υπόβαθρο, το οποίο όμως απέχει τουλάχιστον δύο χιλιετίες από την καθημερινότητα των ατόμων. Στον Δυτικό κόσμο η αρχαία Ελλάδα συνδέεται μέσω της Αναγέννησης, του Διαφωτισμού και γενικότερα μέσω της εξελικτικής πορείας της φιλοσοφίας, των γραμμάτων και των τεχνών με τις σύγχρονες κοινωνίες. Στον Ελληνικό κόσμο μεταξύ του αρχαίου και του σημερινού υπήρξαν αιώνες συνύπαρξης των Ελληνικών με Βαλκανικούς και Ασιατικούς πληθυσμούς, τόσο μέσα στην Βυζαντινή, όσο και στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Ένα ποσοστό των Ελλήνων παρέμεινε πιστό στην Ορθόδοξη πίστη ενώ ένα άλλο εξισλαμίστηκε διατηρώντας όμως την Ελληνική γλώσσα. Λόγω των διαρκών μετακινήσεων πληθυσμών και της συνεχούς επαφής τα Ελληνικά φύλα σε πολλά σημεία αναμίχθηκαν με άλλα, όπως με Σλαύους και Ασιάτες, με αποτέλεσμα κοινωνίες και άτομα πότε να χρησιμοποιούν την Ελληνική και πότε άλλες σαν μητρικές γλώσσες. Τα ήθη και τα έθιμα, αν και διαφορετικά από περιοχή σε περιοχή, παρουσίασαν μία συνέχεια οφειλόμενη στην διαρκή όσμωση μεταξύ των κοινωνιών. Η αρχαία Ελλάδα όμως, με την οποία το Βυζάντιο έκοψε σταδιακά τους δεσμούς διατηρώντας σαν σύνδεσμο σχεδόν μόνο την Στωική φιλοσοφία, ελάχιστα αποτελούσε ένα χαρακτηριστικό των παραπάνω κοινωνιών οι οποίες εκτός από τα δικά τους πολιτιστικά στοιχεία σχετίζονταν περισσότερο ή λιγότερο με την Ορθοδοξία και με το Ισλάμ. Η απουσία, ή η σχεδόν απουσία από τον Οθωμανικό χώρο της Αναγέννησης και του Διαφωτισμού συνέχισε να κρατάει τις εκεί κοινότητες σε απόσταση από τον αρχαίο κόσμο. Από όλα αυτά τα μίγματα χαρακτηριστικών το νέο Ελληνικό κράτος έπρεπε να προσδιορίσει τον κοινό παρονομαστή επάνω στον οποίο θα κτιζόνταν η εθνική ταυτότητα. Αυτό δεν ήταν καθόλου εύκολο και πήρε αρκετά χρόνια μέχρι να προσδιοριστούν τα δύο βασικά χαρακτηριστικά: Ορθοδοξία και Ελληνικότητα.  

Το χαρακτηριστικό της Ορθοδοξίας είναι αρκετά σαφές, αλλά αυτό της Ελληνικότητας όχι. Έλληνας είναι απλά αυτός που μιλάει Ελληνικά η αυτός που έχει Ελληνική, κλασσική τι άλλο την εποχή εκείνη, παιδεία;  Στον προεπαναστατικό Ελλαδικό χώρο μάλλον με δυσκολία θα εύρισκε κανείς άτομα που θα ικανοποιούσαν το τελευταίο κριτήριο. Επομένως τα βασικά χαρακτηριστικά της ταυτότητας του νεο-Έλληνα κατέληξαν να είναι η ορθόδοξη πίστη και η γνώση και αποδοχή της Ελληνικής γλώσσας. Τα κριτήρια αυτά από μόνα τους είναι πολύ γενικά και πληθυσμοί με διαφορετικά πολιτιστικά χαρακτηριστικά τα ικανοποιούσαν. Γιά να διατηρηθεί η ενότητα λοιπόν της ταυτότητας τα υπόλοιπα πολιτιστικά χαρακτηριστικά των διαφόρων κοινωνιών έπρεπε σταδιακά να υποβαθμιστούν, ενώ παράλληλα έπρεπε να ενισχυθεί αυτό της Ελληνικότητας. 

Η Αθήνα απετέλεσε την καλύτερη επιλογή γιά πρωτεύουσα του κράτους, η αναβίωση της αρχαίας μητέρας του πολιτισμού και της επιστήμης θα συνέπιπτε με την αναβίωση του Ελληνικού έθνους. Το εγχείρημα ήταν γιγαντιαίο προωθήθηκε από Ελληνικές και ξένες κυβερνήσεις, αλλά συμμετείχαν σε αυτό κοινωνίες και μεμονωμένοι άνθρωποι από όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Χιλιάδες χέρια βυθίστηκαν στα αμέτρητα στρώματα του μεσαιωνικού σκοταδισμού και κατόρθωσαν να ανασύρουν την αρχαία Ελλάδα στην επιφάνεια της Αττικής γής. Αρχαίοι ναοί αναστηλώθηκαν, η Αθήνα γέμισε με νεοκλασσικά κτίρια, η επίσημη γλώσσα του κράτους έγινε η καθαρεύουσα. Η Ελλάδα είχε μία ισχυρή πλέον Ελληνική ταυτότητα. Ή έτσι οι Έλληνες νόμιζαν. 

Ο πολιτισμός είναι μία εξελίξιμη ιδιότητα ενός λαού της οποίας η πορεία μέσα στο χρόνο εξαρτάται από την ίδια της την δυναμική, αλλά και από τις δυνάμεις που δέχεται από το εξωτερικό περιβάλλον. Η αδράνεια όμως που παρουσιάζουν οι πολιτισμοί στις αλλαγές της πορείας τους είναι συχνά εντυπωσιακά μεγάλη. Η διαδικασία της αλλαγής και της εξέλιξης ενός κοινωνικού συνόλου ιδιαίτερα σε ένα περιβάλλον όπου η επικοινωνία με άλλα κοινωνικά σύνολα είναι περιορισμένη, όπως πριν την έλευση του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης, είναι πολύ αργή. Δεν θα μπορούσαν λοιπόν εύκολα μέσα σε μερικές δεκαετίες να εξαλειφθούν οι πολιτιστικές ιδιαιτερότητες των συνιστωσών κοινωνιών του Ελληνικού έθνους και οι τελευταίες να συνταχθούν μέσα στα αυστηρά πλαίσια της ανασυρθείσας Ελληνικότητας. Αυτό όμως επετεύχθη, σε κάποιο βαθμό, με την επίδραση δύο παραγόντων, της ελεγχόμενης και προσανατολισμένης στον κλασσικισμό παιδείας, η οποία έδρασε στα ανώτερα κυρίως στρώματα και των επεκτατικών - απελευθερωτικών πολέμων του κράτους οι οποίοι συσπείρωσαν τον λαό. Ο λαός όμως του Ελλαδικού χώρου διαστρωματικά στο μεγαλύτερο ποσοστό του μεταπήδησε από μία δεδομένη προεπαναστατική πολιτιστική κατάσταση σε μία νέα με την οποία καμμία εξελικτική σχέση δεν είχε, με άλλα λόγια ο λαός έπρεπε να καλύψει κενά αιώνων μέσα σε μερικές δεκαετίες. Στην προσπάθεια αυτή ισοπεδώθηκαν και απαξιώθηκαν σε επίπεδο κράτους οι πολιτιστικές ιδιαιτερότητες των συνιστωσών κοινωνικών ομάδων, αυτές όμως λόγω της πολιτιστικής αδράνειας συνέχισαν να κινούνται στην προδιαγεγραμμένη από αιώνες τροχιά τους αποκαλύπτοντας ένα χάσμα μεταξύ λαού και κράτους. Ο γλωσσικός διχασμός είναι το εμφανέστερο ίσως, αλλά όχι το μοναδικό στοιχείο αυτού του χάσματος. Το κράτος δεν βοήθησε στην καλλιέργεια των τοπικών πολιτισμών, ενώ η προσφερόμενη στείρα παιδεία δεν είχε αντίκρυσμα στο λαό. Το αποτέλεσμα ήταν η πολιτιστική "τελμάτωση" της Ελλάδας δείγμα της οποίας είναι η μεταπολεμική αναπαραγωγή άψυχων αισθητικά γειτονιών πόλεων απολύτως απομακρυσμένων από την αρχιτεκτονική εξέλιξη καθώς και η σχεδόν παντελής έλλειψη μουσικής αισθητικής των νεο-Ελλήνων. Μετά από πάροδο λοιπόν σχεδόν δύο αιώνων το Ελληνικό κράτος κατόρθωσε με τις εφαρμοζόμενες πολιτικές την δημιουργία μίας εθνικής ταυτότητας η οποία χαρακτηρίζεται από την συμβατική πλέον πίστη  στην Ορθοδοξία και την άνευ άξιου πολιτιστικού περιεχομένου νεο-Ελληνικότητα. 

 Από τις διάφορες ετερόκλητες συνιστώσες του Νεο-Ελληνικού κράτους αυτή που έχει την μεγαλύτερη απόσταση από τον κοινό μέσο είναι τα Επτάνησα, καθώς αυτά αποτελούν τα μοναδικά μέρη του Ελληνικού χώρου που συμμετείχαν στις μεταμεσαιωνικές πολιτιστικές διεργασίες της Δύσης. Η προσπάθεια εξομοίωσης του Επτανησιακού πολιτισμού με τον στείρο νεο-Ελληνικό είναι η σφοδρώτερη που έχει γίνει στην Ελλάδα και εμφανίζεται σε όλους τους τομείς της ζωής και συγκεκριμένα στης παιδείας - πολιτισμού, στον διοικητικό και στον οικονομικό. Ο τομέας της παιδείας και του πολιτισμού είναι ο πιό σημαντικός και γιά να επιτευχθεί η πολιτιστική αφομοίωση έγιναν προσπάθειες μείωσης του επιπέδου της παρεχόμενης παιδείας στα Επτάνησα με το κλείσιμο, αμέσως μετά την ένωση με τον νόμο ΡΗ του 1865 "Περί διοργανώσεως της Εκπαιδεύσεως κατά την Επτάνησον", αρκετών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, όπως του Αρχοντείου της Παιδείας, της Ιονίου Ακαδημία, του Ιεροσπουδαστηρίου της Κέρκυρας, του Γυμνασίου της Κέρκυρας, των Λυκείων Κέρκυρας, Κεφαλληνίας, Ζακύνθου, Λευκάδας, Ιθάκης, Παξών και Κυθήρων. Στον τομέα της δημόσιας διοίκησης τα Επτάνησα υπήχθησαν σαν νομοί σε κατά καιρούς στεριανές διοικήσεις, ακόμη όμως και μετά την δημιουργία της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων οι διαρκείς καταργήσεις δημοσίων υπηρεσιών τα έθεσαν σε άμεση διοικητική εξάρτηση από άλλες περιφέρειες. Στον τομέα της οικονομίας τα Επτάνησα αντιμετωπίζονται διαφορετικά από τις υπόλοιπες νησιωτικές περιφέρειες ως προς την φορολογία και τις επιδοτήσεις ενώ σημαντικά αναπτυξιακά έργα απουσιάζουν. 

Η προσπάθεια εξομοίωσης των Επτανήσων με τις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας έχει επιτύχει σε απτά καθημερινά θέματα, όπως στην ομιλούμενη γλώσσα. Δεν έχει κατορθώσει όμως να αλλάξει σημαντικά την ψυχοσύνθεση των ατόμων η οποία εκφράζεται με τις τέχνες και την γενικότερη προσέγγιση στην ζωή. Οι Επτανήσιοι, αλλά και οι Ελλαδίτες αναγνωρίζουν, αν όχι στο συνειδητό σίγουρα στο υποσυνείδητο, την απόσταση - χάσμα που συνεχίζει να τους διαχωρίζει. Η συστηματική με μειονεκτική χροιά μεταχείριση των Επτανήσων από την Ελληνική πολιτεία δεν αποτελεί παρά αποτέλεσμα του παραπάνω χάσματος και ταυτόχρονα απόδειξη της ύπαρξής του. 

Ο Επτανησιακός πολιτισμός θα μπορούσε να είναι το όχημα γιά τους Ελλαδίτες προς την κατανόηση του Δυτικού πολιτισμού και ανάλογα οι Ελλαδικοί πολιτισμοί θα μπορούσαν να είναι τα οχήματα γιά τους Επτανήσιους, αλλά και γιά τους Δυτικο-Ευρωπαίους προς την κατανόηση Βαλκανικών, αλλά και ανατολικών πολιτισμών. Η ύπαρξη διαφορετικών πολιτισμών σε ένα κράτος είναι ευλογία καθώς η επαφή μεταξύ τους και η συνεπακόλουθη ανταλλαγή στοιχείων φέρνει εξέλιξη. Αντίθετα η πολιτική της πολιτιστικής ισοπέδωσης ή οποία ίσως εξυπηρέτησε γιά κάποια χρόνια την συνοχή, αλλά και την επέκταση του Ελληνικού κράτους, το στέρησε από μεγάλο μέρος του πολιτιστικού πλούτου του. Ο κοινός παρονομαστής που απέμεινε είναι πολύ φτωχός πλέον γιά να στηρίξει την εξέλιξη και την προσαρμογή του κράτους στις διαρκώς διαφοροποιούμενες διεθνώς πολιτιστικές, πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες. 

Το ζητούμενο είναι πλέον τι μπορεί να γίνει από την πλευρά των Επτανησίων γιά την αντιστροφή του κλίματος απαξίωσης των Επτανήσων από την Ελληνική πολιτεία, αλλά και γιά την έξοδο της Ελλάδας από το πολιτιστικό τέλμα. Δυστυχώς η διαχρονική πολιτική εξομοίωσης του Επτανησιακού πολιτισμού με τον Ελλαδικό αποτελεί, όπως προκύπτει από την παραπάνω ανάλυση, αποτέλεσμα ενός δόγματος (κοινή ταυτότητα - πολιτιστική ομοιομορφία) - δομικού στοιχείου της βάσης του νέου Ελληνικού κράτους. Γιά να αλλάξει η πολιτική εξομοίωσης πρέπει να γίνει αλλαγή του παραπάνω δόγματος, δηλαδή πρέπει να αναθεωρηθούν τα δομικά στοιχεία της βάσης του νέου Ελληνικού κράτους. Κάτι τέτοιο είναι εντυπωσιακά δύσκολο να συμβεί γιατί προϋποθέτει κατ'αρχάς αναγνώριση του προβλήματος από την Ελληνική κοινωνία, η οποία καθεύδει και κατόπι πραγματοποίηση επίπονων ενεργειών γιά την επίλυσή του. Οι Επτανήσιοι λοιπόν έχουν δύο επιλογές: (α) να μείνουν άπρακτοι περιμένοντας σαν από μηχανής θεό μία εξωτερική θετική γιά τα Επτάνησα παρέμβαση στα του Ελληνικού κράτους ή (β) να επαναπροσδιορίσουν την σχέση των Επτανήσων με το Ελληνικό κράτος ώστε αυτά μέσω μίας ειδικής σχέσης αυτονομίας να μπορούν να καθορίζουν τις πολιτικές τους. Το τελευταίο θα μπορούσε να έχει σαν αποτέλεσμα την γενικότερη αναβάθμιση του Επτανησιακού χώρου και κατά συνέπεια του Ελληνικού. 

Το βασίλειο της Μαλάκουα και το πανεπιστήμιο της πόλης της Ντορμίρης.

Μία φορά και ένα καιρό ανάμεσα από βουνά και θάλασσα βρισκόντανε ένα βασίλειο, το βασίλειο της Μαλάκουα. Το όνομα λέει η παράδοση προέρχεται από μία πηγή με "κακό" νερό που όποιος τόπινε έχανε το μυαλό του. Σε μία μακρυνή άκρη του βασιλείου, εκεί που το κύμα σμίγει με τ'άστρα, βρισκόντανε η με τείχη και κάστρα πλουμιστή πόλη της Ντορμίρης. Τα παλάτια της είχανε κατώφλια από χρυσό και πόρτες από ασήμι, τα καμπαναριά της τρυπούσανε τα σύννεφα και όταν χτυπούσανε οι καμπάνες τους οι νότες πλημμυρίζανε τους δρόμους και τις πλατείες προσπαθώντας θαρρείς να ξυπνήσουνε τους κατοίκους της. Γιατί οι κάτοικοι της Ντορμίρης ζούσανε το όνειρο της αιωνόβιας οχυρωμένης και ευδαιμονούσας πόλης τους. Οι δρόμοι σφύζανε από ζωή, παντού άκουγες μουσική, εδώ ένα φλάουτο, εκεί ένα πιάνο, πιό πέρα ένα βιολί, σε μία γωνιά ένας ζωγράφιζε και σε μία εκκλησιά πιό κάτω κάποιος διάβαζε την ποίηση του. Στο κέντρο της πόλης υψώνονταν ένα περίλαμπρο κτίριο, το Πανεπιστήμιο της Ντορμίρης, το σύμβολο του πολιτισμού της, το καμάρι των κατοίκων της.

Μίλια μακρυά, πέρα από τη φουρτουνισμένη θάλασσα και τις χιονοσκεπείς κορυφές των βουνών πάνω σε ένα μαλαματένιο θρόνο καθόντανε ο βασιληάς της Μαλάκουα. Δεξιά και αριστερά του βρισκόντανε οι αυλικοί και μπροστά του γονυπετείς κάποιοι επισκέπτες. "Σηκωθείτε" τους προστάζει σε τόνο φιλικό, "είσαστε άνθρωποι του πνεύματος, δεν σας αρμόζει η στάση αυτή". "Σας κάλεσα να έρθετε εδώ γιά να σας συγχαρώ γιά το εξαίρετο έργο που παράγετε, σαν δείγμα του θαυμασμού μου σας προσφέρω την στήριξή μου γιά την παραπέρα ανέλιξη σας". Με μία κίνηση του χεριού ο βασιληάς σταμάτησε κάθε προσπάθεια εκδήλωσης ευγνωμοσύνης και σπάζοντας την στιγμιαία σιωπή συνέχισε. "Θέλω να σας ενημερώσω ότι έχω σκοπό να τροποποιήσω το ανώτατο εκπαιδευτικό σύστημα γιά το καλό του βασιλείου. Γνωρίζω ότι πολλοί ανόητοι θνητοί θα αντιδράσουν έντονα, πάντοτε αντιδρούν σε κάθε αλλαγή άλλωστε. Εγώ όμως είμαι αποφασισμένος να προχωρήσω." 

Αρκετές μέρες ήλιου περάσανε, οι κάτοικοι της Ντορμίρης ανελιπώς συναθροιζόντανε στις πλατείες και απολαμβάνανε τις ανέμελες συζητήσεις τους. Ήρθανε όμως και οι μέρες της βροχής. Οι σταγόνες του νερού γλύφανε τα τζάμια της αίθουσας της πανεπιστημιακής συγκλήτου και σαν δάκρυα κυλούσανε στο περβάζι, ο Δήμαρχος κοιτούσε τα κύμματα που σπάγανε με λύσσα επάνω στα τείχη της Ντορμίρης, θαρρείς σαν να θέλουνε να τα αλώσουνε. Η σύγκλητος μόλις του είχε ανακοινώσει την απόφασή της το πανεπιστήμιο να συγχωνευθεί με ένα άλλο και να μεταφερθεί μακρυά πέρα από τα κύμματα, γιά το καλό του βασιλείου. Ο Δήμαρχος περπάτησε στους γεμάτους με κίτρινα φύλλα δρόμους, τα κτίρια είχανε πάρει το γκρι χρώμα της πολυκαιρίας και της βροχής, στις πλατείες κυκλοφορούσανε λίγοι σκυθρωποί με σκούρα ρούχα ντυμένοι άνθρωποι. Στάθηκε πάνω στα τείχη και κοίταξε πέρα από τα κύμματα, "η πόλις εάλω" μουρμούρησε.  

Δίκτυο Λιμένων Δυτικής Ελλάδας και ο ευνουχισμός της Κέρκυρας

Δίκτυο Λιμένων Δυτικής Ελλάδας και ο ευνουχισμός της Κέρκυρας.

Πρόσφατα δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση σχέδιο νόμου το οποίο προβλέπει, μεταξύ άλλων, την συγχώνευση των λιμανιών της Κέρκυρας, της Ηγουμενίτσας και της Πάτρας σε ένα Δίκτυο Λιμένων Δυτικής Ελλάδος με έδρα την Πάτρα, κάτι το οποίο προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Δημάρχου κου Τρεπεκλή. Η κυβέρνηση στην προσπάθεια της να προετοιμάσει προς πώληση τα σημαντικά λιμάνια της χώρας προχωράει σε γεωγραφική ομαδοποίησή τους ώστε να δημιουργηθούν ελκυστικά πακέτα γιά τους υποψήφιους επενδυτές. Η ανάλυση των επιπτώσεων της δημιουργίας αυτού του δικτύου στην Κέρκυρα είναι ενδιαφέρουσα και απαραίτητη. Στις ακόλουθες παραγράφους επιχειρείται μία συνοπτική ανάλυση των χαρακτηριστικών και της προοπτικής των τριών λιμένων. 

Λιμάνι Πάτρας: Η επιβατική κίνηση του λιμανιού της Πάτρας προέρχεται κυρίως από τις γραμμές της Ιταλίας και δευτερευόντως από την εσωτερική κίνηση προς Κεφαλονιά, Ιθάκη και Κέρκυρα. Μερικά στατιστικά του λιμανιού γιά την προ της κρίσης περίοδο 2003-2009 καθώς και γιά το έτος 2010 είναι τα ακόλουθα (στρογγυλεμένοι αριθμοί):

-Αφίξεις επιβατών κατά το έτος 2010: 650.000 άτομα.

-Αφίξεις επιβατών εξωτερικού (Ιταλία) κατά το 2010: 67.6% των αφίξεων.

-Μεταβολή αφίξεων επιβατών από το έτος 2003 έως το 2009: -22% (μείωση).

-Αφίξεις φορτηγών κατά το έτος 2010: 120.000 φορτηγά.

-Αφίξεις φορτηγών εξωτερικού (Ιταλία) κατά το 2010: 93% των αφίξεων.

-Μεταβολή αφίξεων φορτηγών από το έτος 2003 έως το 2009: -18% (μείωση).

Από τα παραπάνω στοιχεία προκύπτει ότι η κίνηση τόσο των επιβατών όσο και των φορτηγών προς το λιμάνι της Πάτρας ακολουθεί μία πτωτική πορεία ακόμη και στην προ της κρίσης περίοδο. Ο Οργανισμός Λιμένα Πατρών θεωρεί ότι η Πάτρα κατέχει σημαντική θέση στην Νοτιαανατολική Ευρώπη και έχει κάνει, με την συνδρομή του Δημοσίου, σημαντικές επενδύσεις κατά τα τελευταία χρόνια με σημαντικότερη την κατασκευή ενός νέου λιμένα, στην νότια πλευρά της πόλης. Ο σχεδιασμός προβλέπει την χρήση του νότιου λιμένα γιά τον ελλιμενισμό των πλοίων γραμμής και του βόρειου (παλαιού) γιά χρήση από mega yachts και κρουαζιερόπλοια και εξέλιξή του σε βάση (home port) κρουαζιερόπλοιων. Επίσης σχεδιάζεται η παραπέρα ανάπτυξη του εμπορευματικού σταθμού. 

Το βασικό πλεονέκτημα του λιμανιού της Πάτρας ήταν ανέκαθεν το ότι αποτελούσε το πλέον προσβάσιμο από την Αθήνα και την νότια Ελλάδα δυτικό λιμάνι της χώρας. Οι ακτοπλοϊκές γραμμές Πάτρας - Ιταλίας έχουν καθιερωθεί εδώ και χρόνια και έχουν δώσει στο λιμάνι αυτό την φήμη ενός από τα μεγαλύτερα της χώρας. Κατά τα τελευταία χρόνια όμως ο γεωοικονομικός χάρτης της Ευρώπης αλλάζει σημαντικά τόσο εξ'αιτίας της ένταξης και προβλεπόμενης ένταξης χωρών της ανατολικής Ευρώπης στην ΕΕ, όσο και της κατασκευής νέων οδικών αρτηριών και λιμένων. Η κατασκευή της Ιόνιας οδού πιθανώς θα μεταφέρει κάποια από την κίνηση του λιμανιού της Πάτρας στην πλησιέστερη προς την Ιταλία Ηγουμενίτσα. Επίσης η βελτίωση του οδικού άξονα και της σιδηροδρομικής γραμμής Αθήνα - Θεσσαλονίκη - Βουδαπέστη και η μελλοντική ένταξη των Σκοπίων και της Σερβίας στην ΕΕ θα απορροφήσει σημαντική από την εμπορευματική κίνηση του λιμανιού προς την κεντρική και δυτική Ευρώπη, κάτι το οποίο ήδη δείχνει η σταθερή πτωτική πορεία του. Στον εμπορευματικό τομέα το λιμάνι της Πάτρας έχει να συναγωνιστεί τα λιμάνια της Θεσσαλονίκης και του Πειραιά τα οποία ήδη αποτελούν της πύλες της βαλκανικής στην Μεσόγειο, αλλά πιθανώς και του Αστακού εάν αυτό διεκδικήσει μία θέση. Η κρουαζιέρα αποτελεί μία μερική λύση καθώς η περιοχή έχει αρκετά ενδιαφέροντα, όπως τους Δελφούς και την Ολυμπία, αλλά υπάρχει και ανταγωνισμός από το ήδη καθιερωμένο Κατάκωλο. Η εξέλιξη του λιμανιού σε βάση κρουαζιερόπλοιων της Κεντρικής Μεσογείου φαίνεται σαν ένα δύσκολο να επιτευχθεί όνειρο με δεδομένη την κακή εικόνα του αεροδρομίου του Άραξου και τον ανταγωνισμό από άλλα λιμάνια στην περιοχή της κεντρικής Μεσογείου. 

Συμπερασματικά, με δεδομένη την γεωοικονομική κατάσταση και τον ανταγωνισμό στην περιοχή, το λιμάνι της Πάτρας φαίνεται μάλλον δύσκολο να κατορθώσει να αναστρέψει την πτωτική πορεία του και ακόμη περισσότερο να παρουσιάσει σημαντική ανάπτυξη μέσα στην επόμενη δεκαετία που να δικαιολογεί την μεγάλη επένδυση που έκανε το δημόσιο σε αυτό. Ο κώδωνας λοιπόν του κινδύνου κρούεται πλέον γιά το λιμάνι της Πάτρας και γιά τους πολιτικούς που έχουν επενδύσει σε αυτό. 

Λιμάνι Ηγουμενίτσας: Η επιβατική κίνηση του λιμανιού τη Ηγουμενίτσας προέρχεται κυρίως από τις γραμμές της Κέρκυρας και της Ιταλίας. Επιβάτες προερχόμενοι από Ιταλικά λιμάνια καταφθάνουν στην Ηγουμενίτσα είτε γιά να συνεχίσουν σε διάφορους προορισμούς της δυτικής και βόρειας κατά κύριο λόγο Ελλάδας και της Τουρκίας ή γιά να μετεπιβιβαστούν σε πλοία με προορισμό την Κέρκυρα. Τα φορτηγά φθάνουν στην Ηγουμενίτσα κυρίως γιά να μεταβούν μέσω της Εγνατίας στην βόρεια Ελλάδα, σε χώρες της νότιας Βαλκανικής, αλλά και στην Τουρκία. Μερικά στατιστικά γιά το λιμάνι της Ηγουμενίτσας είναι τα ακόλουθα:

-Αφίξεις επιβατών κατά το έτος 2010: 1.400.000 άτομα.

-Αφίξεις επιβατών εξωτερικού (Ιταλία) κατά το 2010: 42.6% των αφίξεων.

-Μεταβολή αφίξεων επιβατών από το έτος 2003 έως το 2009: 11% (αύξηση).

-Αφίξεις φορτηγών κατά το έτος 2010: 125.000 φορτηγά.

-Αφίξεις φορτηγών εξωτερικού (Ιταλία) κατά το 2010: 64% των αφίξεων.

-Μεταβολή αφίξεων φορτηγών από το έτος 2003 έως το 2009: 3% Ιταλία, 5.5% Κέρκυρα (αύξηση).

Τα παραπάνω στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι το λιμάνι της Ηγουμενίτσας έχει υπερδιπλάσια επιβατική κίνηση από αυτό της Πάτρας, αλλά και ελαφρά μεγαλύτερη κίνηση φορτηγών. Ιδιαίτερη σημασία όμως έχει η έστω και μικρή αυξητική τάση τόσο στην κίνηση επιβατών όσο και φορτηγών σε αντιδιαστολή με την σημαντική αρνητική τάση του λιμανιού της Πάτρας. Επίσης είναι σημαντικό το ότι το μεγαλύτερο μέρος της κίνησης επιβατών προέρχεται από τις γραμμές της Κέρκυρας και των φορτηγών από αυτές της Ιταλίας. Ακόμη, καθώς το λιμάνι της Ηγουμενίτσας αποτελεί σε πολλές περιπτώσεις διαμετακομιστικό σημείο γιά επιβάτες και οχήματα προερχόμενα από την Ιταλία με προορισμό την Κέρκυρα επωφελείται διπλά, δηλαδή τόσο στις γραμμές της Ιταλίας, όσο και της Κέρκυρας. Τα παραπάνω δείχνουν την σημαντική εξάρτηση του λιμανιού της Ηγουμενίτσας από τον νομό Κερκύρας. Μεγάλες επενδύσεις έχουν γίνει και γίνονται στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας και ο σχεδιασμός προβλέπει τόσο την ανάπτυξη διαμετακομιστικού κέντρου εμπορευμάτων, όσο και της κρουαζιέρας. Η περιφέρεια Ηπείρου επιθυμεί το λιμάνι, με την υποστήριξη του αεροδρομίου των Ιωαννίνων, να εξελιχθεί σε βάση (home base) κρουαζιεροπλοίων. 

Το λιμάνι της Ηγουμενίτσας μετά την ολοκλήρωση της Εγνατίας οδού αποτελεί το κύριο λιμάνι της κεντρικής και βόρειας Ελλάδας, καθώς και της ανατολικής Βαλκανικής στο Ιόνιο. Μετά την προβλεπόμενη ολοκλήρωση της Ιόνιας οδού θα αποτελεί και μία εξαιρετική επιλογή γιά ματάβαση από την νότια Ελλάδα στην Ιταλία, καθώς είναι το πλησιέστερο λιμάνι της ηπειρωτικής Ελλάδας σε αυτήν. Είναι λοιπόν αναμενόμενο στο μέλλον η Ηγουμενίτσα να απορροφήσει κίνηση από την Πάτρα, όπως επίσης όμως και να απωλέσει κίνηση μετά την κατασκευή του οδικού άξονα Μαύρη θάλασσα - Δυρράχιο (Παραεγνατία, όπως λέγεται από πολλούς), αλλά και την ένταξη των Σκοπίων και της Σερβίας στην ΕΕ, οπότε θα αναβαθμιστεί ο οδικός και σιδηροδρομικός άξονας Αθήνα - Βουδαπέστη. Το λιμάνι της Ηγουμενίτσας σχεδιάζει συνεργασίες με λιμάνια της Βαλτικής και ευελπιστεί να αναδειχθεί σε ένα Μεσογειακό λιμάνι της ανατολικής Ευρώπης. Σε αυτό όμως, όπως και το λιμάνι της Πάτρας έχει να ανταγωνιστεί τα ήδη καθιερωμένα λιμάνια της Θεσσαλονίκης και του Πειραιά. Η μη προβλεπόμενη, μεσοπρόθεσμα τουλάχιστον, κατασκευή σιδηροδρομικού δικτύου στην δυτική Ελλάδα δεν θα δόσει παραπέρα δυνατότητες ανάπτυξης στην Ηγουμενίτσα. Στον τομέα της κρουαζιέρας μπορεί να υπάρξει μία αρκετά σημαντική ανάπτυξη με δεδομένη την παρουσία αρκετών περιοχών ενδιαφέροντος στην ευρύτερη περιοχή, όπως η Δωδώνη, το Νεκρομαντείο και ίσως ακόμη και τα Μετέωρα. Η επιθυμία όμως της περιφέρειας Ηπείρου να αναδείξει το λιμάνι της Ηγουμενίτσας σε βάση (home base) κοριυαζιερόπλοιων χρησιμοποιώντας το αεροδρόμιο των Ιωαννίνων γιά την μεταφορά των επιβατών θα συναντήσει τον ισχυρό ανταγωνισμό του συνδυασμού του απέναντι λιμανιού της Κέρκυρας και του διεθνούς αεροδρομίου της.

Συμπερασματικά, το λιμάνι της Ηγουμενίτσας πιθανότατα θα έχει μία σχετική ανάπτυξη μέσα στα επόμενα χρόνια η οποία όμως μπορεί να καμφθεί μετά την βελτίωση των αξόνων ανατολής - δύσης και βορρά - νότου στην Βαλκανική. Χαρακτηριστικό του λιμανιού είναι επίσης η εξάρτησή του σε μεγάλο βαθμό από την κίνηση της Κέρκυρας.

Λιμάνι Κέρκυρας: Η επιβατική κίνηση του λιμανιού της Κέρκυρας προέρχεται κυρίως από την γραμμή της Ηγουμενίτσας,  τα κρουαζιερόπλοια και κατόπιν από τις γραμμές της Ιταλίας και της Πάτρας. Οι επιβάτες, αλλά και τα φορτηγά που φθάνουν στο λιμάνι της Κέρκυρας έχουν τελικό προορισμό στην συντριπτική πλειοψηφία τους τον νομό Κερκύρας πλην περιπτώσεων επιβατών που μετεπιβιβάζονται σε αεροπλάνα γιά πτήσεις εσωτερικού ή εξωτερικού. Το λιμάνι της Κέρκυρας λοιπόν δεν αποτελεί πύλη εισόδου εμπορευμάτων τα οποία να προορίζονται γιά άλλα σημεία της Ελλάδας ή άλλου κράτους. Μερικά στατιστικά γιά το λιμάνι της Κέρκυρας είναι τα ακόλουθα:

-Αφίξεις επιβατών κατά το έτος 2010: 1.500.000 άτομα.

-Αφίξεις επιβατών εξωτερικού (Ιταλία) και κρουαζιέρας κατά το 2010: 44% των αφίξεων.

-Μεταβολή αφίξεων επιβατών από το έτος 2003 έως το 2009: 35% (αύξηση).

-Αφίξεις φορτηγών κατά το έτος 2010:  46.209 φορτηγά.

-Αφίξεις φορτηγών εξωτερικού (Ιταλία) κατά το 2010: 4% των αφίξεων.

-Μεταβολή αφίξεων επιβατών κρουαζιέρας από το έτος 2003 έως το 2009: 89% (αύξηση).

Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν ότι το λιμάνι της Κέρκυρας όχι μόνο έχει υπερδιπλάσια κίνηση επιβατών από αυτό της Πάτρας, αλλά ξεπερνάει και αυτό της Ηγουμενίτσας, και είναι το λιμάνι με την μεγαλύτερη επιβατική κίνηση στην εκτός Αττικής Ελλάδα. Η κίνηση επιβατών επίσης παρουσιάζει μεγάλη αυξητική τάση η οποία οφείλεται κυρίως στην αύξηση των αφίξεων κρουαζιέρας, αλλά και των γραμμών της Ηγουμενίτσας, στις οποίες βέβαια κατά τα χρόνια της κρίσης παρουσιάστηκε μείωση, με προοπτική η διαφορά από τα υπόλοιπα δύο λιμάνια της δυτικής Ελλάδας να αυξηθεί. Οι αφίξεις από Ιταλία αντίθετα αποτελούν ένα μικρό ποσοστό και κατά τα τελευταία χρόνια, γιά οικονομικούς λόγους, όλο και λιγότερα πλοία των γραμμών της Ιταλίας προσεγγίζουν το λιμάνι, με αποτέλεσμα οι επιβάτες να είναι υποχρεωμένοι να ταξιδέψουν στην Ηγουμενίτσα και εκεί να μετεπιβιβαστούν στα πλοία γιά την Κέρκυρα. Οι επενδύσεις που γίνονται τα τελευταία χρόνια στο λιμάνι αφορούν κυρίως στην ανάπτυξη της κρουαζιέρας, του ελλιμενισμού γιώτ και mega yachts και στην διευκόλυνση των γραμμών Ηγουμενίτσας και Ιταλίας. Η κρουαζιέρα φαίνεται να έχει σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης στην Κέρκυρα, καθώς το νησί προσφέρει από την μία πλευρά την πόλη - μνημείο UNESCO και από την άλλη θαυμάσιες φυσικές ομορφιές σε μικρή απόσταση από το λιμάνι, κάτι που το κάνει να διαφέρει από τα υπόλοιπα δύο υπό εξέταση λιμάνια που τα σημεία ενδιαφέροντος βρίσκονται σε σημαντικές αποστάσεις από αυτά. Όσον αφορά στην ανάπτυξη εμπορικού λιμανιού δεν υπάρχει κανένας ανάλογος σχεδιασμός από την διοίκηση του λιμανιού. Ο ΟΛΚΕ στοχεύει στο να γίνει το λιμάνι βάση (home port) γιά κρουαζιερόπλοια καθώς ο διεθνής αερολιμένας της Κέρκυρας μπορεί να διευκολύνει τις αφίξεις των επιβατών. Μία νεωτεριστική όμως θεώρηση της λιμενικής πολιτικής της Κέρκυρας θα περιελάμβανε την κατασκευή ενός επιβατικού και εμπορικού λιμένα στην βορειοδυτική ακτή του νησιού ο οποίος θα χρησίμευε γιά την σύνδεση του νησιού με το Ότραντο, το πλησιέστερο σημείο της Ιταλικής χερσονήσου, ώστε η σύνδεση με την τελευταία να γίνεται σε χρόνο τριών ωρών με συμβατικά πλοία και με μικρό κόστος. Επίσης το λιμάνι αυτό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και γιά μεταφόρτωση εμπορευμάτων καθώς η θαλάσσια περιοχή δυτικά της Κέρκυρας αποτελεί μία από τις σημαντικές θαλάσσιες αρτηρίες της Μεσογείου. Η κατασκευή του οδικού άξονα βορρά - νότου θα διευκόλυνε την λειτουργία αυτού του λιμένα και θα αναδείκνυε το λιμάνι της Λευκίμμης το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί γιά συντομώτερη και οικονομικώτερη σύνδεση του νησιού με την απέναντι ακτή. Από το λιμάνι αυτό θα μπορούσε να υπάρχει και σύνδεση με τη Λευκάδα, στην οποία προβλέπεται μία απόληξη της Ιόνιας οδού, σε χρόνο δύο ωρών με συμβατικό πλοίο. 

Συμπερασματικά, το λιμάνι της Κέρκυρας φαίνεται να έχει πολύ καλή προοπτική σε σχέση με την κρουαζιέρα, η εξέλιξή του σε βάση κρουαζιερόπλοιων είναι εφικτή και πιθανότερη απ'ότι στα υπόλοιπα δύο υπό εξέταση λιμάνια. Η σύνδεση με την Ιταλία μπορεί να βελτιωθεί, αλλά και η ανάπτυξη εμπορικού λιμανιού θα μπορούσε να είναι εφικτή εάν γίνει ο απαραίτητος προγραμματισμός και ευρεθούν τα κονδύλια. 

Συγκρίνοντας τα παραπάνω στοιχεία διακρίνεται ότι τα τρία λιμάνια είναι άκρως ανταγωνιστικά μεταξύ τους. Συνδυάζοντας το παραπάνω με τον κυβερνητικό σχεδιασμό γιά την δημιουργία δικτύου λιμένων με έδρα την Πάτρα μπορεί κανείς να διακρίνει την ανάδειξη τριών σημαντικών θεμάτων.

Το πρώτο θέμα είναι ότι καθώς η κυβέρνηση επιθυμεί να πωλήσει τα λιμάνια και γνωρίζει ότι θα αντιμετωπίσει δυσκολίες με αυτό της Πάτρας με δεδομένη την φθίνουσα πορεία του, το ομαδοποιεί με αναπτυσσόμενα λιμάνια, όπως της Ηγουμενίτσας και ιδιαίτερα της Κέρκυρας. Η υπαγωγή όμως τριών ανταγωνιστικών λιμανιών σε μία διοίκηση με εξαφάνιση της αυτονομίας στην χάραξη της πολιτικής τους θα έχει σαν αποτέλεσμα την μη ύπαρξη ανταγωνισμού και την μελλοντική πτωτική τους πορεία προς όφελος άλλων λιμανιών στην ευρύτερη περιοχή. 

Το δεύτερο θέμα που προκύπτει σχετίζεται με την η επιλογή της Πάτρας σαν έδρας του δικτύου καθώς το λιμάνι της αποτελεί το πλέον απομακρυσμένο από τα τρία, αυτό με την μικρότερη επιβατική κίνηση αλλά και με τις χειρότερες προοπτικές. Υπάρχει ο κίνδυνος μία διοίκηση με έδρα την Πάτρα να  προσπαθήσει να ανατρέψει την φθίνουσα πορεία του λιμανιού αυτού μεροληπτώντας ουσιαστικά, εις βάρος των ανταγωνιστικών λιμανιών, της Κέρκυρας και της Ηγουμενίτσας. Ειδικά στον τομέα της κρουαζιέρας μία πολιτική ανάπτυξής της στην Πάτρα θα έχει πιθανότατα σαν συνέπεια την μη παραπέρα ανάπτυξη της κρουαζιέρας στην Κέρκυρα και ίσως και την μείωση των αφίξεων. Ακόμη και στην περίπτωση όμως που η διοίκηση του δικτύου καταβάλει ισότιμη προσπάθεια γιά την ανάπτυξη των τριών λιμανιών τα αποτελέσματα γιά τα λιμάνια της Κέρκυρας και της Ηγουμενίτσας δεν θα είναι ικανοποιητικά καθώς η αρχή θα βρίσκεται μακρυά και δεν θα έχει την δυνατότητα της άμεσης επαφής και αντίληψης της πραγματικότητας όπως έχουν οι διοικήσεις των παρόντων λιμενικών ταμείων. 

Το τρίτο θέμα που προκύπτει είναι ότι εάν το λιμάνι της πόλης της Κέρκυρας, της έδρας της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, το οποίο αποτελεί την σημαντικότερη ίσως υποδομή της πόλης και το κομβικό σημείο επικοινωνίας της με τον υπόλοιπο κόσμο ελέγχεται από την Πάτρα, τα Ιόνια νησιά τίθενται σε μίας μορφής υποτέλεια στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας. Η υπαγωγή του λιμανιού της Κέρκυρας σε εξω-Επτανησιακό κέντρο αποφάσεων θα αποτελέσει μία ακόμη πράξη στο έργο που εδώ και χρόνια εξελίσσεται στη σκηνή του Ιονίου με προσδοκώμενο από κάποιους φινάλε τον απόλυτο ευνουχισμό της Κέρκυρας και την υπαγωγή των Επτανήσων στις απέναντι ηπειρωτικές ακτές.   

Οι Επτανήσιοι πολιτικοί πρέπει να αντιληφθούν την σημασία της απώλειας του ελέγχου του λιμανιού της Κέρκυρας και τις καταστροφικές συνέπειες που μπορεί αυτή να έχει γιά τα Ιόνια νησιά και να αντιδράσουν άμεσα και έντονα. Οι Επτανήσιοι πολιτικοί πρέπει:

1. Να ξεχωρίσουν το γενικότερο θέμα της πώλησης των λιμένων από το θέμα της υπαγωγής του λιμανιού της Κέρκυρας σε δίκτυο με έδρα την Πάτρα και να πολεμήσουν και γιά τα δύο θέματα, αλλά σε ανεξάρτητη βάση. Αυτό γιατί οι πιθανότητες διατήρησης της αυτονομίας του λιμανιού της Κέρκυρας είναι σημαντικά μεγαλύτερες από αυτές της αποτροπής πώλησης των Ελληνικών λιμένων. Επίσης, η μη πώληση του λιμανιού της Κέρκυρας καθίσταται ευκολότερη υπόθεση εάν αυτό παραμείνει ανεξάρτητο.

2. Να απαιτήσουν την διατήρηση της ανεξαρτησίας του λιμανιού της Κέρκυρας βασιζόμενοι στις προβλέψεις του Κοινοτικού Κεκτημένου και του Ελληνικού Συντάγματος γιά την στήριξη των νησιωτικών περιοχών. Στην περίπτωση δε που η κυβέρνηση επιμένει στην δημιουργία του δικτύου, να απαιτήσουν η έδρα του να βρίσκεται στην Κέρκυρα, καθώς ο μεγάλος όγκος κίνησης βρίσκεται στη περιοχή του βορείου Ιονίου. 

Η έκδοση ψηφισμάτων γιά το παραπάνω θέμα από το Δημοτικό και το Περιφερειακό Συμβούλιο έχουν σημασία βέβαια γιατί εκφράζουν τη θέση των παραπάνω σωμάτων και κατά επέκταση του λαού, αλλά δεν επαρκούν. Είναι γνωστή πλέον η απουσία αντίδρασης των κεντρικών κυβερνήσεων στο άκουσμα ψηφισμάτων. Γιά τον λόγο αυτό είναι σημαντικό τα παραπάνω σώματα να υιοθετήσουν δραστικότατους τρόπους διεκδίκησης των δικαιωμάτων του Επτανησιακού λαού.